The Beatles – 2 april, 1973
Track listing: Strawberry Fields Forever; Penny Lane; Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band; With A Little Help From My Friends; Lucy In The Sky With Diamonds; A Day In The Life; All You Need Is Love; I´m The Walrus; Hello Goodbye; The Fool On The Hill; Magical Mystery Tour; Lady Madonna; Hey Jude; Revolution; Back In The USSR; While My Guitar Gently Weeps; Obladi-Oblada; Get Back; Don’t Let Me Down; The Ballad Of John And Yoko; Old Brown Shoe; Here Comes The Sun; Come Together; Something; Octopus’s Garden; Let It Be; Across The Universe; The Long And Winding Road.
Over de historie van dit legendarische dubbelalbum is al veel gezegd in de bespreking van 1962-1966 dus zal ik me beperken tot de songkeuze en aanvullende trivia. De mondiale verkoop zit na bijna 50 jaar tegen de twintig miljoen exemplaren aan. In Engeland gooide ‘The Blue One’ drie keer hoge ogen in de charts (1973 no 2, 1993 no 4, 2010 no 4). Die tweede plek in 1973 had te maken met spelbreker Aladine Sane van David Bowie. In Amerika bereikte het album de top in 1973. In 1993 en 2010 opnieuw de hoogste plaats, maar nu in de Billboard Top Pop Catalog. We mogen dus spreken van een album dat zijn voetsporen in de geschiedenis van de popmuziek heeft nagelaten.
Zeven songs per zijde. Totale speelduur bijna 100 minuten. Dat zien we graag. In ieder geval een stuk beter dan 1962-1966. Bij dat album had ik graag extra tracks gezien bij de heruitgave maar hier is dat niet nodig.
De ontwikkeling op het rode album is onwerkelijk (bijna eng) snel en op deze twee schijven gaat dat proces gewoon door, alsof muzikale groei de normaalste zaak van de wereld is. De vaart zit erin – de heren hebben blijkbaar geen seconde te verliezen.
De 28 songs vloeien naadloos van psychedelica naar (soms radicaal) realisme. Bij veel mensen betekent een unique sellingpoint dat ze een bepaald kunstje onder de knie hebben waarmee ze hoog scoren. Het leuke van The Beatles is nu juist dat hun unique sellingpoint was dat ze altijd weer anders klonken. Parafraserend: A splendid time was guaranteed for all.
Voor mij waren de twee dubbelaars mijn introductie tot het werk van The Beatles. Ik draaide de platen grijs. De rode was goed maar de blauwe buitenaards. Elk nummer had wel iets. Dat terugkerende einde van Strawberry Fields Forever (met ook nog eens het ‘Paul is dead’-gemompel), het beschrijvende van Penny Lane, de LSD-droom van Lucy, de krankzinnige crescendo’s van A Day In The Life, Shakespeare in de Walrus, het Maori-einde van Hello Goodbye (waardoor het vrolijke, maar makkelijke nummer ineens nu net dat extra stukje peper kreeg), de coda van Hey Jude, het verhalende van The Ballad, de solo’s in Get Back, de swampsound van Come Together en natuurlijk Something, de moeder van alle liefdesliedjes. Ik kon kritiekloos genieten van de orkestrale uitbundigheid van sluitstuk The Long And Winding Road.
Ik had nog nooit van het liedje gehoord, dus dat was een dubbele verrassing.
Mijn favoriet was overigens While My Guitar Gently Weeps. Dat nummer zorgde iedere keer weer voor kippenvel (vooral bij het begin van de tweede brug). Ook erg opvallend was Old Brown Shoe. Een vreemde klank (vooral de zang van George – alsof het hurry-hurry was opgenomen) maar de melodie was onweerstaanbaar. Ik had nog nooit van het liedje gehoord, dus dat was een dubbele verrassing. Zelfs drummer Ringo bouwde een knus decor met het zelfgeschreven Octopus’s Garden. Welke groep had nou zoiets? Al mijn lievelingsgroepen uit begin jaren zeventig hadden een leadzanger (Slade, The Rubettes, The Sweet, Mud, T-Rex, Roxy Music) maar deze groep had er gewoon vier! Mick Jagger vatte die constatering jaren later puntig samen met zijn term ‘Het vierkoppige monster’.
John Lennon was tevreden over het album. In een interview in november 1973 (ter promotie van zijn eigen nieuwe album Mind Games) vertelde hij dat de playlist naar hem was opgestuurd, maar dat hij geen tijd had om ernaar te kijken. Hij noemde George Martin als samensteller, maar het was Allen Klein die verantwoordelijk was voor deze meesterzet.
De andere ex-Beatles waren ook tevreden met de platen (en met het enorme succes). In de Amerikaanse charts was het die zomer trouwens dringen aan de top. Red Rose Speedway, Living In The Material World en 1967-1970 haalden alle drie de top van de muzikale Olympus.
Het schijnt dat de Spaanse persing van het album One After 909 had i.p.v. The Ballad Of John And Yoko, omdat Gibraltar en Christus nogal gevoelig lagen in die regio. Nooit kunnen checken of dat inderdaad zo was, maar het is in ieder geval een mooi verhaal.
Voor veel fans van het eerste uur was dit album een feest der herkenning. Voor mij, als tiener in de tweede helft van de jaren zeventig, was het vooral een feest van kennismaking. Een heilige inwijding. Anders kan ik het niet omschrijven. Ik kan me geen album heugen dat zo´n verpletterende impact op me heeft gehad. Samen met de rode dubbelaar onbetwiste iconen van de jaren zeventig.
Wordt vervolgd: Red Rose Speedway Paul McCartney and Wings
– Robin Raven 2021 –