Vijftig jaar geleden, begon Paul McCartney met een nieuwe band met een paar busjes, kinderen en honden op sleeptouw, aan zijn reis naar Europa om een droom te verwezenlijken. Later deze maand wordt Paul McCartney de oudste artiest die op Glastonbury optreedt als hij, enkele dagen na zijn 80e verjaardag, Beatles- en soloklassiekers ten gehore brengt voor een publiek van 100.000 toeschouwers en miljoenen die live op tv kijken. Vijftig jaar geleden echter, met een paar busjes, kinderen en honden op sleeptouw, vertrok McCartney met zijn nieuwe band om een droom te verwezenlijken die hij had gehad in de nadagen van de Beatles, om in kleine zalen te spelen en de liefde voor het live spelen te herontdekken.
Via de M1 naar het noorden rijdend en onaangekondigd opduikend bij universiteiten langs de route, raasde Wings door een set die bestond uit jaren ’50 rock’n’roll klassiekers en een handvol nieuwe nummers, ter promotie van het back-to-basics Wildlife album voor een uitverkochte tournee door Europa die zomer. Het was de aanpak van de Beatles in januari 1969, onlangs nog te zien in Peter Jacksons Get Back, voordat John Lennon een einde maakte aan alle hoop op meer concerten door tegen Macca te zeggen: “Ik denk dat je gek bent. Ik wil scheiden.”
Wings reisde het continent rond in een fel beschilderde dubbeldekkerbus met matrassen op het bovendek om te zonnebaden en een box voor de kinderen, en speelde ’s avonds voor een aanbiddende menigte. In twee maanden tijd legden ze meer dan 7500 kilometer af, gaven 25 concerten in negen landen en brachten een vleugje Beatlemania naar Europese fans die McCartney sinds 1966 niet meer live hadden gezien.
De originele Wings drummer Denny Seiwell herinnert zich: “We deden zwaar werk. We waren in de loopgraven. We zochten een publiek, niet alleen een Beatle-publiek. We hadden ons eigen ding en mensen luisterden echt aandachtig. Het waren zeer dankbare fans.”
Seiwell deed in de herfst van 1970 in New York voor het eerst auditie voor McCartneys tweede soloplaat, Ram. De voormalige Beatle had onlangs McCartney uitgebracht, een grotendeels zelfgemaakte low-fi opname die door de critici als onbeduidend werd beschouwd, en hij verhuisde naar de States om met de crème de la crème van de New Yorkse sessiemensen te werken aan de opvolger. Hij voelde zich meteen thuis bij de gemoedelijke, torenhoge Seiwell, een relaxte inwoner van Pennsylvania met een goed gevoel voor humor. Seiwell werd op vijfjarige leeftijd door zijn vader aan het drummen gezet en speelde later in jongensbandjes en marine bigbands voordat hij naar New York verhuisde, waar hij een van de meest gevraagde interim-drummers werd, die ’s avonds jazz speelde in clubs en overdag van sessie naar sessie zwierf, vaak zonder te weten met wie hij speelde tot hij arriveerde.
Toen hij in oktober naar een demo-opname in de buurt van Hell’s Kitchen ging, was hij meteen achterdochtig. Het gebouw zag er vervallen uit. Toen hij naar beneden werd geleid, naar een smerige kelder, vreesde Seiwell dat hij zou worden overvallen. In plaats daarvan wachtte een van ’s werelds beroemdste muzikanten op hem. “Ik ga naar beneden met verhoogde waakzaamheid. Daar zitten Paul en Linda in de hoek van deze smerige kelder. Er staan geen meubels. Er staat een drumstel in het midden van de kamer. Ik zei: ‘Hé, jij bent Paul McCartney. Wat is hier aan de hand?’ Hij zei, ‘We komen naar de stad om een plaat te maken en we zijn op zoek naar drummers. Vind je het erg om voor mij te spelen?’ Zo simpel was het.
“Dus ik ging meteen in Ringomodus en ik had er wat lol mee. Ik denk dat hij mijn gevoel voor humor leuk vond. We hebben een beetje gelachen. Ik gaf hem wat shuffle, wat rock, verschillende beats. Hij zei: ‘Dat is alles wat ik nodig heb, dank je. Dat is geweldig, man’.”
In de daaropvolgende dagen, terwijl de New Yorkse muziekgemeenschap gonsde van het gesprek over de audities, werd Seiwell officieel aangenomen. Door een bizar toeval had hij onlangs de kans gegrepen om het drumstel te kopen dat Ringo Starr bespeelde tijdens het legendarische Shea Stadium-optreden van de Beatles, nadat een vriend het op een veiling had gekocht. McCartney kwam op de eerste opnamedag en vond Seiwell zittend achter een kit met het Beatles-logo.
Tijdens een kerstvakantie op de familieboerderij in Schotland nam McCartney het pijnlijke, tumultueuze besluit om een rechtszaak aan te spannen tegen de andere drie Beatles en Apple Corps bij het hooggerechtshof. Het was de enige manier om verlost te worden van de controversiële manager Allen Klein en het partnerschap van de Beatles formeel te ontbinden. In tegenstelling daarmee was McCartney tijdens de Ram-sessies in New York speels en keerde hij terug naar de rock-‘n-roll van zijn jeugd, met volle, Little Richard-achtige vocalen. De rockers werden afgewisseld met momenten van eigenzinnigheid, pastorale folk en klassieke pop met Beach Boys-harmonieën en weelderige orkestraties. Seiwell’s veelzijdigheid van honderden uren sessiewerk kwamen hem prima van pas.
“Paul was er helemaal klaar voor,” zegt Seiwell. “Het zat in zijn hoofd; hij wist wat hij wilde. Hij vertelde ons niet wat we moesten doen. Slechts één keer zei hij dat ik met een andere partij moest komen dan ik had bedacht. Hij speelde het liedje voor ons op piano of gitaar en zong het door en dan begonnen wij met de partijen te komen. We werkten snel en we werkten hard. Het was in elk opzicht zeer de moeite waard.”
Het album was een grote commerciële hit in Europa en Amerika, maar werd afgemaakt door critici, die Lennons kant kozen in de steeds bitterder wordende Beatles scheiding. Het wordt nu gezien als een klassieker. Misschien gestoken door de kritieken en omdat hij de kameraadschap van een band miste, haalde McCartney Seiwell en voormalig Moody Blues-gitarist Denny Laine naar Schotland en nodigde hen uit om een nieuwe groep te vormen. Terwijl de repetities begonnen, huurden Seiwell en zijn vrouw, Monique, een huis met uitzicht op zee in de buurt van de boerderij van de McCartney’s in Campbeltown op het schiereiland Kintyre.
De nummers die als demo’s in de Rude Studios van McCartney in Schotland werden opgenomen en in Abbey Road in Londen werden afgemaakt, waren heel anders dan het gecompliceerde materiaal op Ram. Ze waren rauw en een weergave van een band die zijn geluid vond. Het album was klaar, inclusief overdubs, binnen twee weken. McCartney vermeed alles wat Beatlesachtig was ten gunste van een nieuwe richting. Dit was geen album met een groot concept, maar zijn gevoel voor plezier en melodie schemert door op een set songs die dit jaar een extra glans krijgt op de 50e jubileumuitgave op vinyl in beperkte oplage.
“Het was Pauls idee om de wereld een eerste blik te gunnen op een nieuwe band,” zei Seiwell. “We wilden ons niet inhouden en een jaar lang een plaat maken die niet eens in de buurt kwam van Let It Be. We wilden de wereld laten zien dat dit een nieuwe band is, geef het een kans. Dus, vijf van de acht nummers waren eerste takes.”
Zonder de zekerheid van zijn oude Beatles-bandgenoten op het podium, vond McCartney het prettig om Linda aan zijn zijde te hebben. Net als bij Ram, was Wildlife opmerkelijk voor de verweven zang van het koppel, met Laine die een extra ingrediënt toevoegde dat het klassieke Wings geluid vormde. Het Europese uitstapje was Linda’s eerste grote optreden als muzikante, en ze kwam onder hevige kritiek te staan van de muziekpers. Zegt Seiwell: “Waar Paul het vaak over had, was dat timbre van de stem die niet bestond in de Beatles, dat hij dat toevoegde aan zijn muziek. Hij hield daar echt veel van.”
Met Henry McCullough aangeworven als lead gitarist, begon Wings met de repetities voor een live tour. Ze speelden 11 shows, kriskras door Engeland en Wales met alleen een vrachtwagen met apparatuur en een 12-persoons personenbusje. Ze stopten bij universiteitssteden en stuurden roadies om ongelovige studentenvertegenwoordigers te vertellen dat ze Paul McCartney in een busje buiten hadden, klaar om een optreden te spelen. Terwijl de apparatuur werd opgezet, ging de band op zoek naar accommodatie voor de nacht.
Vastbesloten om geen Beatles materiaal te spelen, hadden ze nauwelijks genoeg nummers om een half uur te vullen, en herhaalden ze de aankomende single Give Ireland Back to the Irish (McCartney’s antwoord op de gebeurtenissen van Bloody Sunday) twee keer om de set te vullen. “Het was kort maar krachtig en heel leuk,” zegt Seiwell. “Het was een echte doorbraak. Het maakte van ons een band. We reisden samen, aten broodjes met patat, stopten in pubs en aten fish and chips en logeerden in hotels, geen vijfsterrenhotels overigens. Aan het eind van de avond, als we klaar waren met de show, stapten we allemaal weer in het busje, met een doos geld. Een voor jou, een voor jou, een voor jou.”
Na de eerste sessies voor wat in 1973 het album Red Rose Speedway zou worden, ging Wings in juli 1972 op tournee door Europa. Er waren weer geen Beatles-songs. Wings was een nieuwe band, niet om te steunen op vergane glorie, legde McCartney uit. Hi, Hi, Hi, geschreven tijdens een vakantie in Benidorm vlak voor de tournee, werd aan de set toegevoegd als een up-tempo rocker en werd later dat jaar een hitsingle.
Red Rose Speedway was een poppy aangelegenheid, maar opnamen van de Europese shows onthullen een hechte band die niet bang was om te rocken, geïllustreerd door McCartney’s rauwe krachtige zang en McCullough’s bluesy leadgitaar.
McCartney koos voor een tourbus met open dak om tijdens de reis wat zon mee te pakken en wilde iets psychedelisch. Hij gaf Tom Salter, tourmanager en promotor en eigenaar van de Gear boetieks in Carnaby Street, de opdracht om de bus een Magical Mystery Tour/Yellow Submarine thema te geven. Voor de rest was de accommodatie eenvoudig, met standaard busstoelen beneden en een kombuis. De band begon hun Europese uitstapje met een show in het Centre Culturel de Châteauvallon in Ollioules in het zuidoosten van Frankrijk op 9 juli. Van daaruit reisden ze door Zuid-Frankrijk voor verdere optredens in Juan-les-Pins en Arles alvorens naar het noorden te trekken om in L’Olympia in Parijs op te treden.
De reismiddelen waren misschien rudimentair naar jaren 70 rockster maatstaven, maar de accommodatie was dat niet. “We verbleven vijf dagen in de Cap d’Antibes,” zegt Seiwell. “Dat kostte een fortuin. Dat geld hebben we nooit terugverdiend. We verloren geld op de Europese tournee. En we hadden volle zalen, 20. 000-zitplaatsen, afgeladen, elke keer uitverkocht. En we verloren geld door de uitgaven. Maar we verbleven op prachtige plaatsen.”
Vanuit Parijs eindigde de band in juli in München en Frankfurt alvorens naar Zwitserland te gaan voor optredens in Zürich en Montreux. De snelheid van hun bus betekende dat ze vaak te laat kwamen. “Die bus ging maar 35 mijl per uur, misschien nog bergaf ook,” lacht Seiwell wrang.
“Er waren tijden dat we zo’n 200 mijl moesten rijden tussen shows op de snelweg in Duitsland. Tweehonderd mijl tegen 35 mijl per uur duurt lang. Dus, we waren te laat. Dan moesten we ergens stoppen bij een benzinestation en de promotor bellen en zeggen, stuur auto’s om ons op te halen, we komen nooit op tijd voor de show vanavond. “Ik herinner me dat er eens vijf limoen-groene, gloednieuwe BMW’s kwamen opdagen. Ieder had zijn eigen limousine, en ze reden tegen 130 mijl per uur.”
In augustus was de band in Scandinavië voor optredens in Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden, waar de McCartneys gearresteerd werden en een boete van £1,000 kregen voor het bezit van marihuana. De tournee werd afgesloten met een laatste tournee door België en Nederland, inclusief een show in het Concertgebouw, een plaats die vereeuwigd werd in de tekst van het Wings nummer Venus and Mars/Rock Show uit 1975. De tour eindigde uiteindelijk in West-Berlijn op 24 augustus.
Begin 1973 toerde Wings langs de Red Rose Speedway en baadde in het succes van het Bond-thema Live and Let Die, dat Seiwell McCartney ter plekke zag componeren na het lezen van de roman van Ian Fleming. Live opgenomen met een orkest in George Martin’s Air London studio’s, is het nog steeds het optreden waar Seiwell het meest bekend om staat.
McCartney, die erop gebrand was om zijn nieuwe bandleden aan de wereld voor te stellen, begon eindelijk uit de schaduw van de Beatles te treden als een belangrijke soloartiest. Maar net toen de band zou vertrekken naar Lagos, Nigeria, om te beginnen aan wat het meest gevierde werk van Wings zou worden, Band on the Run, werden ze uiteindelijk ingehaald door de gevolgen van het uiteenvallen van de Beatles. Eerst vertrok McCullough, toen Seiwell op de vooravond van het vertrek van de band.
McCartney had geen toegang tot de meeste van zijn activa omdat ze bevroren waren als gevolg van de gerechtelijke curatele van Apple. “We hebben wat dingen verwaarloosd die aandacht nodig hadden en dat was de enige reden dat ik nog steeds niet in de band zit,” zegt Seiwell. “The Beatles werkte zich uiteindelijk in onze werkruimte en de problemen die Paul had met de juridische kant van al die dingen. Dat is waar de gerechtelijke curatele werd ingesteld. Zoals mij verteld werd, konden we niet eens een overeenkomst sluiten die legaal zou zijn vanwege de gerechtelijke curatele van Apple.
“We werkten op goed vertrouwen, op de hippie handdruk zoals ze het noemden. We werden allemaal verondersteld deel uit te maken van een aandeelhouder in dit bedrijf dat Wings was en we werden allemaal verondersteld royalty’s te ontvangen en van alles en nog wat en sommige van die dingen gleden tussen je vingers door. We wilden zo graag de band van de grond krijgen en onszelf vestigen… dus sommige dingen werden verwaarloosd en overgeslagen en al snel leefden we van heel weinig geld en werd het moeilijk voor de band. We verkopen miljoenen platen en we maken ons zorgen over het betalen van onze huur.”
Seiwell besloot terug te gaan naar zijn gewone sessiewerk in New York. Het is een van de weinige dingen waar hij spijt van heeft. Precies 20 jaar later werden ze backstage herenigd bij een optreden in Anaheim. De Seiwells, die inmiddels in Californië woonden, vroegen een bewaker om een boodschap aan McCartney door te geven. Een golfkarretje werd gestuurd om hen op te halen en mee te nemen voor een emotioneel weerzien.
Het paar blijft close. McCartney gaf zijn zegel van goedkeuring voor Ram On – The 50th Anniversary Tribute to Paul & Linda McCartney’s Ram, Seiwells recente samenwerking met Fernando Perdomo (verkrijgbaar op Cherry Red records).
Terugkijkend zegt Seiwell: “Het was zo leuk. Paul en ik hadden een band die ik nog nooit met een andere muzikant had gehad, punt. We wisten gewoon intuïtief wat we muzikaal moesten doen om iets te laten gebeuren. Dat heb ik nog nooit met iemand meegemaakt. Ik heb met een paar van de beste bassisten gewerkt, maar Paul, hij was de beste. Met hem, was het allemaal intuïtief. Het kwam gewoon van een andere plaats, een andere bron.”
Naschrift: De Wings Over Europe tourbus wordt momenteel in het Verenigd Koninkrijk gerestaureerd nadat hij in een stoffig ravijn op Tenerife was gevonden. Er zijn plannen om er een levend, mobiel museum van te maken en fondsenwerving voor goede doelen te ondersteunen. Voor meer informatie over hoe u het project kunt steunen:
www.1972wingstourbus.com
bron : theneweuropean.co.uk
vertaling : Henno de Jong