Black Dog bij de Get Back-sessies- The Beatles speelden op de laatste dag van de Get Back-sessies (31 januari 1969) het liedje Black Dog. Niet veel mensen begrijpen de oorsprong van dit nummer; op bootlegs wordt het vaak vermeld als “Jam”, of “Improvisation”, maar het is een vrij getrouwe kopie van een liedje. In 1964 had John Lennon een Engelse muziekkrant verteld dat zijn favoriete album van het jaar het grote folkalbum Lots More Blues, Rags And Hollers van Koerner, Ray &Glover (1963) was. Dit album bevat het nummer Black Dog. Uiteraard komt de backingtrack van Koemer et al. goed van pas om de Lennon-zang op te fleuren.
Luister naar Lennons versie in BDJ’s Cellar of Remixes:
Een kleine verandering in de tekst is de waarde van het dollarbiljet. Lennon zingt over een biljet van twintig dollar, terwijl Koerner, Ray &Glover praten over een biljet van 100 dollar. Eerdere versies (zoals de Stoneman-familie, 1957) hebben ook een biljet van 100 dollar. Het lijkt erop dat Lennon de tekst heeft veranderd om de waarde van het bankbiljet te verlagen. Het lijkt er niet op dat Lennon enig doel had om deze teksten te veranderen, alleen dat ’twintig’ misschien beter klinkt dan ‘100‘ als songtekst? Of is er een verborgen betekenis?
Bob Dylan verschijnt
Je vraagt je misschien af hoe Lennon dit obscure American Folk-album heeft gehoord. Waarschijnlijk werd Lennon geadviseerd door Bob Dylan, toen ze elkaar ontmoetten op vrijdag 28 augustus 1964, in het Delmonico hotel in New York City. Dylans muzikale carrière begon in Dinkytown, een wijk in Minneapolis. Toen Dylan daar in 1959 aankwam, had Dinkytown een bloeiende folkscene, gedomineerd door Koerner, Ray & Glover. Dit bracht Dylan ertoe om zijn elektrische gitaar in te ruilen voor een akoestische en de rest is geschiedenis. Toen Lennon Dylan ontmoette, hadden Koerner, Ray & Glover net hun album uitgebracht, dus het is waarschijnlijk dat Dylan het Lennon aanbeveelde en dus noemde Lennon het later aan de pers ‘zijn favoriet’. Of het echt zijn favoriete album was, is twijfelachtig, maar hij moet ernaar geluisterd hebben, zoals blijkt uit zijn versie tijdens de Get Back-sessies.
Kopieer door naar Crippled Inside
Vertraag nu de Black Dog Blues een beetje, verander de tekst en – presto! – daar verschijnt Crippled Inside van Lennons Imagine-album (1971)! “De melodie is van een oud traditioneel lied dat ik een paar jaar geleden hoorde”, merkte Lennon op in een interview…
Black Dog Blues is een traditionele Amerikaanse countryblues daterend van 1920, of eerder. Lennon was slim genoeg om een ’traditional’ te gebruiken voor Crippled Inside, dus hij kon niet worden aangeklaagd voor plagiaat. Lenen van volksmuziek komt veel voor in Lennons solowerk. Hij kopieerde de melodie voor Happy Xmas (War Is Over) uit een negentiende-euws Engels volkslied getiteld Stewball, gepopulariseerd in een opname uit 1963 van Peter, Paul en Mary. Lennon gebruikte waarschijnlijk de versie van 1968 door de Hollies. Luister hier naar Stewball:
Waar gaan Black Dog en Cripple Inside over?
Black Dog gaat over Materiële Rijkdom (geld) versus Liefde; het thema is eigenlijk: “Can Buy Me Love!” De partner (vrouw?) is onsympathiek, ze houdt alleen van haar man als hij geld binnenbrengt. Hoe heeft Lennon deze teksten veranderd om bij Crippled Inside te komen? In Crippled Inside noemt Lennon ook een hond (en een kat), dus de connectie met Black Dog is duidelijk. In Crippled Inside zingt hij echter spottend over de inspanningen van de hoofdpersoon, zoals het poetsen van zijn schoenen, het dragen van een pak, het kammen van zijn haar en het verbergen van zijn gezicht achter een glimlach. Dus hier is het de hoofdpersoon die onsympathiek en ongelukkig is en rijkdom lost niet op dat je ‘kreupel van binnen’ bent.
Lennon legt niet uit waarom het onderwerp van binnen kreupel lijkt te zijn, alleen dat het duidelijk is (“één ding kun je niet verbergen”). Er is veel gediscussieerd over de hoofdpersoon van het liedje; of het Lennon zelf is, of iemand anders. Velen geloven dat de zin “Je kunt een leugen leven tot je sterft” over Paul McCartney gaat. Ik denk niet dat Lennon McCartney wilde aanspreken, dat deed hij al in How Do You Sleep? Het is niet duidelijk hoe ‘een leugen leven’ zou verwijzen naar iets wat McCartney had gedaan of gezegd.
Dan blijft dus Lennon over als onderwerp van Crippled Inside en inderdaad, Lennon heeft vaak in interviews gezegd dat hij het niet leuk vond toen Brian Epstein ze pakken liet dragen, hun schoenen liet poetsen enz. Het thema ‘een gezicht achter een glimlach verbergen’ verwoordde hij ook in I’m A Loser: “Hoewel ik lach en me gedraag als een clown, draag ik onder dit masker een frons.” De ‘living a lie’ is hoe hij zijn tijd in de Beatles beschreef – nadat hij Yoko had ontmoet.
Lennon omgekeerd
Het is interessant hoe Lennon de rol omkeert van het onderwerp en zijn / haar partner in het componeren van Crippled Inside op basis van Black Dog. Denk ook aan zijn pose op de beroemde Leibovitz-foto’s, waar hij zich positioneert in een houding die meestal wordt aangenomen door de vrouw.
In het beroemde Playboy-interview zei hij dat hij het leuk vond “dat zij de zaken deed en ik moeder en vrouw”.
Lennon hield wel van rolomkering, welke ook vaak in zijn teksten verstopt zat. Een uiting van de vele manieren waaop hij met zichzelf in de knoop zat.
– Bob de Jong –