De Beatles – ‘Get Back’( Gastartiest Billy Preston )
HIT #1: 24 mei 1969
AANTAL WEKEN OP #1: 5 weken
Ze haatten elkaar. De versie van de Beatles die samenkwam om het ‘Let It Be’ album op te nemen in 1969 was, vanuit het oogpunt van chemie gezien, de allerslechtste versie van de Beatles. Ringo Starr had de band al eens twee weken verlaten en zijn bandmaatjes moesten hem opsporen en overtuigen terug te komen. Tijdens de sessies kapte George Harrison er ook mee. Hij stormde naar buiten en bleef vijf dagen weg, en toen hij terugkwam eiste hij dat de band het complete centrale idee rond het album zou laten varen.
Dat idee kwam van Paul McCartney. De Beatles waren een paar jaar eerder gestopt met optreden, en McCartney, zich ervan bewust dat de band uit elkaar aan het vallen was, wilde een terug-naar-de-basis-actie proberen. Het was een ambitieus idee: Hij wilde dat de band een stel nummers zou schrijven, deze zou oefenen en ze dan voor de eerste keer live zou spelen voor een publiek. Ze zouden een heel album met nieuwe nummers uitbrengen, live opgenomen, en ze zouden het optreden nog filmen ook, zodat ze er een film of tv-special van konden maken.
Het werkte niet. Iedereen in de band voelde zich beroerd. Na het afwijzen van een aantal mogelijkheden was de enige live show van de band die gefilmd was een optreden op het dak van het Apple Corps gebouw van de band, en de politie zette dat stop voordat het was afgelopen ( het bleek niet alleen hun eerste live show in jaren te zijn, maar ook hun laatste ooit ). Harrison had geëist dat het album een echt studioalbum moest worden en hij rekruteerde ook een vriend, de eersterangs sessiekeyboardspeler Billy Preston, vooral om de spanning binnen de band te verlichten. Dat werkte, tenminste gedurende enige tijd.
Preston had de Beatles ontmoet toen hij 16 was en bij Little Richards begeleidingsband speelde. Dat was in 1962, toen de Beatles nog in stripclubs in Hamburg speelden . Hij en Harrison raakten bevriend. Toen Harrison de Beatles tijdelijk verliet ging hij kijken bij Preston die met Ray Charles speelde, en nodigde hem uit in de studio. Preston speelde een warme bluesy Fender Rhodes op ‘Get Back’, wat het titelnummer van het nieuwe album zou moeten worden, en hij werd de eerste en enige extra muzikant ooit die credits kreeg op een Beatlesnummer. Het staat op het label als ‘The Beatles with Billy Preston’.
Vanuit een bepaald perspectief zou je naar ‘Get Back’ kunnen luisteren als een nummer over de Beatles en hoe ze weer iets van hun oude vuur moesten zien terug te krijgen als ze een band zouden blijven. Paul McCartney schreef het nummer, en in zijn eerste versie was het een satirisch nummer over de manier hoe immigranten werden behandeld in Engeland: ( een zin: ‘I dig no Pakistani’s ‘) . Dat is niet hoe McCartney het bedoelde maar het is in retrospectief overduidelijk dat racisten in Engeland en elders de tekst van het nummer letterlijk zouden hebben genomen en het tot een haat-hymne zouden hebben gemaakt, met schijt aan de bedoelingen van de schrijver. Dus het is maar goed dat McCartney het nummer heeft gewijzigd.
In plaats daarvan is ‘Get Back’, in zijn definitieve versie, mogelijk een onzinnig nummer over een figuur genaamd ‘Jojo’ en nog iemand die ‘Sweet Loretta Martin’ heet. Maar er is tenminste enige speculatie dat de ‘Jojo’ uit ‘Get Back’ John Lennon zou zijn en dat McCartney het nummer zowel als een dis als een waarschuwing bedoelt. Lennon vatte het op deze manier op omdat hij geloofde dat McCartney in de studio naar Yoko staarde terwijl hij de zin ‘Get back to where you once belonged’ zong. Andere mogelijkheden omvatten Joseph Melville See Jr., de eerste man van Linda McCartney, die in Tucson woonde en daar in 2000 zelfmoord pleegde. Maar McCartney zelf heeft geschreven dat ‘Jojo’ een verzonnen karakter was, half man half vrouw, Dus misschien is het nummer in werkelijkheid slechts half verzonnen brabbeltaal.
Het is in ieder geval behoorlijk goed verzonnen brabbeltaal. ‘Get Back’ klinkt helemaal niet als een vroeg Beatles nummer maar het klinkt als vijf muzikanten die er, in ieder geval gedurende drie minuten en een beetje, plezier in hebben om met elkaar te spelen. Het is een eenvoudige bluesy shuffle, met kracht en overtuiging gespeeld, en Prestons drukke Fender Rhodes en zijn geïmproviseerde solo voegen veel toe. De Beatles waren nooit een blues-rockband, maar met ‘Get Back’ kwamen ze dichterbij dan ooit. En zelfs zonder het nodige vocale gruis past het naadloos tussen wat bijvoorbeeld Creedence Clearwater Revival in die tijd deed.
‘Get Back’ hobbelt alsmaar voort, een spanning opbouwend die het nooit echt loslaat. Het heeft niet het grote glanzende refrein wat zo veel andere Beatles nummers hebben, maar in plaats daarvan komt het over door een voortstuwende kracht. Als het experiment zou hebben gewerkt, als de Beatles weer live zouden zijn gaan optreden voor een publiek, dan zou ‘Get Back’ een aardige vooruitblik zijn van een stel sterren die leren hoe weer een band te zijn. Maar het werkte niet en alle betrokkenen wisten waarschijnlijk dat het niet zo kon blijven.
Nadat de band ‘Get Back’ had gemaakt, schijnt Lennon te hebben voorgesteld Preston volledig lid van de band te maken. McCartney was het niet met hem eens, erop wijzend dat het al moeilijk genoeg was het met vier Beatles eens te worden over wat dan ook, Er is ergens een parallel universum waar Preston echt een volledige Beatle werd. Misschien zijn de Beatles daar nog steeds een bestaande band. In plaats daarvan maakten ze de Let it be sessies af en toen vertrokken ze en maakten Abbey Road en gingen uit elkaar voordat de naar de hel geremixte versie van Let it be uitkwam. Billy Preston werd een soloster in de ‘70s. En John Lennon werd vermoord.
CIJFER: 7/10
BONUS BEATS: Hier zijn Ike en Tina Turner met een verschrikkelijk slechte live cover van ‘Get Back’ in 1972:
(bron: stereogum.com)
(Vert: Henno de Jong)