De opstand van Tula – Robin Raven (Omniboek, 2023)

BFNLAdvertenties, Nieuws

Eén van onze vaste medewerkers is Robin Raven. Robin woont in Heiloo en is schrijver van beroep. Hij richt zich niet alleen op recensies en columns voor onze fanclub (hij noemt zichzelf ‘Beatlesfundamentalist’) , maar schrijft ook jeugdboeken, romans en teksten voor het Rijksmuseum in Amsterdam. In 2022 verscheen – na negen jeugdboeken – zijn eerste roman over de Indonesische vrijheidsstrijder Surapati. De recensies waren positief, de sales gezond en het leverde een paginabreed artikel op in de Volkskrant. Dat smaakte naar meer. Dus verscheen onlangs Robins tweede roman: ‘De opstand van Tula’.

De inspiratie voor deze twee boeken haalde Robin uit zijn werk voor de ‘Slavernij ’tentoonstelling van het Rijksmuseum. Hij schreef de audio familietour en Surapati en Tula waren twee van de tien personages.

Surapati intrigeerde Robin vanwege zijn eigen Indische achtergrond. Tula bracht hem terug naar zijn jeugdjaren op Curaçao. ‘Wat weten wij eigenlijk van dat eiland?’ zegt hij zelf. ‘Dat het een mooie hoofdstad heeft, wilde natuur en prachtige resorts, maar wat weten we eigenlijk over het èchte leven op Curaçao? Over het slavernijverleden, bijvoorbeeld, dat vanaf de 17e eeuw zijn schaduw over het eiland wierp. Weinig mensen weten bijvoorbeeld dat Curaçao een belangrijke doorvoerhaven was voor de slavenhandel. Op het eiland zelf waren vele plantages waar duizenden slaafgemaakten onder erbarmelijke omstandigheden moesten werken. De tegenstelling tussen arm en rijk, die toen ontstond, werkt nog steeds door in onze tijd, op zowel economisch, sociaal, cultureel én mentaal gebied’. Een oude Curaçaoënaar verwoordde het treffend: ‘De stranden zijn niet van iedereen. Alleen de witte, rijke toeristen mogen de mooiste stranden bezoeken.’

Blijkbaar is het slavernijverleden niet iets van ‘toen’, een afgesloten entiteit, maar een onuitroeibare vloek die zelfs in onze huidige tijd nog doorwerkt. Daarom schreef Robin het boek ‘De Opstand van Tula’.

Wat weten we over hem? Tula was een slaafgemaakte man die werkte op plantage Knip. Hij leefde eind 18e eeuw en was geboren op Curaçao. Zijn ouders waren uit Afrika naar het eiland gebracht. Levende lading. Zo noteerden de kapiteins van de WIC schepen het in hun handelsboek: Levende lading.

Gestolen levens, die van ´s ochtends vroeg tot ´s avonds laat voor de blanke meesters moesten werken. Alleen al op het kleine Curaçao bijna vijfduizend zielen.

Tula hoorde wat er in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden was gebeurd. De Fransen hadden de macht overgenomen en de slavernij grotendeels afgeschaft. Daarnaast hoorde Tula over opstanden van mannen als Rigaud en Louverture op het Franse kolonie eiland Saint Dominigue, nu Haïti.

Tula raakte geïnspireerd. Hij ging naar de plantage-eigenaar en eiste zijn vrijheid op. Die kreeg hij natuurlijk niet. Dus vluchtte hij, samen met een groep van vijftig andere slaafgemaakten. Ze gingen vele plantages langs en langzaamaan groeide de groep van Tula uit tot een klein legertje. Maar tegen de macht van het gouvernement konden ze niet op. Tula werd smadelijk verraden en samen met zijn makkers stierf hij op 17 augustus 1795 een gruwelijke dood.

Maar Tula’s actie had iets in beweging gezet. Er kwamen nieuwe regels voor de behandeling van de slaafgemaakten op Curaçao. Die ontwikkelingen waren klein, minimaal, maar het was een beginnetje, een sneeuwballetje dat langzaam zou uitgroeien tot iets groots: de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863. Feitelijk natuurlijk pas in 1873 want de slaafgemaakten op Curaçao en in Suriname moesten na 1863 nog 10 jaar doorwerken op de plantages.

Op 25 september jl reikte Robin het eerste exemplaar van ‘De opstand van Tula’ uit aan de heer Manuel, de gevolmachtigde minister van Curaçao in Den Haag.

– BFNL –