De scheidslijn tussen gekte en genialiteit is klein. Als iemand daar het levende bewijs van is, dan is het wel Phil Spector.
Spector verloor zijn vader door zelfmoord. Een gebeurtenis die op vele manieren invloed had op zijn leven. Al was het alleen maar omdat de tekst van de grafsteen (to know him was to love him) de basis vormde voor zijn eerste hitfeit. Als componist en zanger maakt Spector onderdeel uit van The Teddy Bears die een hit scoren met To Know Him Is To Love Him.
Al snel richt Spector zich op het produceren van platen. De gouden periode breekt aan als hij met Lester Sills het Philles-label (een samenvoeging van de voornamen) opricht en dat hij uiteindelijk alleen runt.
Begin jaren ‘60 ontwikkelt hij in de Gold Star studio’s de Wall of Sound. Eigenlijk is het niet zo ingewikkeld. Spector laat enorme hoeveelheden muzikanten in de studio opdraven (waarvan de harde kern wordt gevormd door de befaamde Wrecking Crew) en live spelen. Het geluid weerkaatst tegen de muren en in de microfoons, waardoor een massief geluid vol echo ontstaat.
Hij behaalt successen met The Ronettes, The Crystals, Darlene Love en anderen. Wie wat zingt boeit Spector weinig en soms wordt een plaat van The Crystals door The Ronettes ingezongen. En de B-kanten van de singles staan al helemaal los van de A-kanten.
Tegenover de successen staan ook flops. Zo wordt A Christmas Gift For You From Philles Records uitgebracht op de dag dat Kennedy vermoord wordt en flopt daardoor aanvankelijk (pas jaren later zou het album zijn terechte sterrenstatus krijgen). Overigens brengt een bandje uit Liverpool op die zelfde dag met meer succes zijn tweede album uit (zij het in Europa).
De laatste plaat die hij voor Philles maakt is misschien wel zijn beste: River Deep, Mountain High van Ike and Tina Turner. Al wordt Ike door Phil vakkundig uit de studio geweerd. Hij laat Tina Turner zo hard zwoegen dat ze uiteindelijk haar bovenkleding uit doet en slechts in beha de definitieve zangpartij inzingt. Toch zal het niet verder komen dan een 88e plaats in de Amerikaanse hitlijsten.
De jaren daarna horen we aanzienlijk minder van Spector, totdat hij gevraagd wordt iets te maken van de Let it Be-tapes van The Beatles. McCartney is furieus over de orkestraties en koortjes op The Long And Winding Road, maar Spector produceert wel een aantal platen van Lennon en Harrison.
Het gedrag van Spector wordt steeds onvoorspelbaarder. Hij trouwt met Veronica Bennett, die als Ronnie Spector bij de Ronettes zingt. Hij sluit haar op in zijn huis, waar ze uiteindelijk letterlijk in 1972 op blote voeten wegvlucht.
Tijdens de opnames van de plaat Rock ‘n’ Roll van John Lennon in 1973 escaleert het volledig. Lennon en Spector zijn vaker dronken dan nuchter en Spector – die zijn maatpakken laat aanpassen op zijn revolvers – schiet vlakbij Lennon een kogel in het plafond. Lennon reageert laconiek: if you want to kill me, kill me, but don’t fuck with my ears ‘cause I need them!
Spector vlucht met de banden, overleeft in 1974 ternauwernood een auto-ongeluk en het zal lang duren voordat Lennon de tapes terugkrijgt (Spector claimt onder meer dat de regering achter hem aan zit omdat hij de Watergate-tapes heeft). Lennon maakt de plaat alleen af.
Leonard Cohen krijgt een wapen op zijn slaap gedrukt tijdens de opnames van diens plaat Death Of Ladies Man. De samenwerking met The Ramones verloopt ook niet vlekkeloos.
Daarna verdwijnt Spector nagenoeg van het muziekpodium. Yoko Ono huurt hem in voor haar eerste album na de dood van Lennon, maar stuurt hem uiteindelijk weg. Hij produceert Céline Dio, maar die opnames worden nooit uitgebracht.
Uiteindelijk loopt het slecht af met Phil. Op 3 februari 2003 wordt actrice Lana Clarkson doodgeschoten in zijn huis. Hoewel hij zelf beweert dat ze zelfmoord pleegde, wordt Spector uiteindelijk veroordeeld en de kans dat hij levend de cel verlaat is klein.
Zelf vindt hij dat zijn muziek op gelijke hoogte staat als die van de Beethovens van deze wereld en hoe gek hij ook was: hij heeft eigenlijk wel gelijk.
Op17 januari overlijdt hij aan COVID-19. Wat je ook van hem moge vinden als mens: het is een legende en een van de grootste genieën van de vorige eeuw.
– Ron Bulters –