Voor John Lennon zouden de Beatles niet bestaan hebben als er geen R&B geweest was. Waarschijnlijk zou er helemaal geen rock-‘n-roll geweest zijn. “Ik zal er altijd eerlijk over zijn: zwarte muziek [red. Afro-Amerikaanse muziek] is mijn leven”, vertelde hij in 1972 aan Jet Magazine. “The Beatles en Sergeant Pepper en al die jazz – het betekent niets. Ik vertel altijd over 1958, toen ik Little Richards ‘Long Tall Sally’, Chuck Berry’s ‘Johnny Be Good’ en Bo Diddley voor het eerst hoorde. Dit veranderde mijn leven voorgoed.”
Tot dat moment studeerde Lennon aan het Liverpool College Of Art. Hij ontmoette Paul McCartney in de zomer van 1957. Dit gebeurde in in St. Peter’s Church, tijdens een optreden van The Quarrymen, Lennons skifflegroep. McCartney kwam in oktober ‘57 bij de band. George Harrison volgde in februari ‘58. De kern van de Beatles was gevormd. “Ik ben toen gestopt met beeldende kunst, ik ben gestopt met school”, zei Lennon. “Ik ben overal mee gestopt toen ik een gitaar kocht.”
De Beatles luisterden in die vroege jaren naar de muziek die uit het zwarte Amerika kwam. Ze namen de populairste nummers op in hun setlists. Net zo belangrijk is dat de invloed van die muziek zijn weg vond in de eigen nummers van de jonge groep. Het viel Lennon op dat ze niet als enigen met deze muziek bezig waren.
“Berry”, zei Lennon, “is de invloedrijkste persoon op aarde. Dit geldt ook voor Bo Diddley en Little Richard. Er is geen enkele ‘witte’ groep op aarde die hun muziek niet in hun lijf heeft zitten en dat was alle muziek waar ik ooit naar luisterde“, voegde hij toe. “De enige blanke waar ik toen in geïnteresseerd was, is Elvis Presley geweest in zijn vroege periode. Hij speelde zwarte muziek. Presley woonde in Memphis. Natuurlijk luisterde hij naar zwarte muziek. Ik kan me goed voorstellen dat hij die muziek wilde spelen. Ik wilde dat ook.“
In eerste instantie imiteerden de jonge muzikanten deze artiesten. Lennon pakte de microfoon en coverde klassieke nummers van de Isley Brothers (‘Twist and Shout’), de Marvelettes (‘Please Mr. Postman’), Barrett Strong (‘Money [That’s What I Want] ‘) en van country-soul-pionier Arthur Alexander (‘ Anna [Go to Him] ‘). Harrison zong mee met ‘You Really Got a Hold On Me’ van Smokey Robinson. Ook had George een centrale rol met de bands versie van Berry’s ‘Roll Over Beethoven’. McCartney zong Little Richard’s ‘Long Tall Sally’.
“Ik zei: ‘Waarom zou ik niet zo kunnen zingen?’ Ik wilde het graag, dus ik probeerde het gewoon,“ gaf Lennon toe. “Ik heb al die artiesten nagedaan en de andere Beatles en Liverpoolse bands deden dat ook. Op die manier ontwikkelden we een eigen stijl.“
Ze werden gevormd omdat ze opgroeiden in de havenstad Liverpool. “In de havens zie je nog steeds littekens van die racistisch-koloniale periode in Engeland“, zei Lennon. “Er zijn bijvoorbeeld slavenringen verankerd in de dokken. Maar toch was deze stad ‘hipper’ dan het grootste deel van het land. Wíj hadden ons hele leven naar funky zwarte muziek geluisterd, terwijl de meeste mensen in Groot-Brittannië en Europa er nog nooit van gehoord hadden.“
Schepen legden aan in de havens met goederen om te verhandelen. Ook hadden ze het allerbelangrijkste bij zich, om de onstilbare muzikale honger van de Beatles te stillen: muziek uit Amerika. “Ik groeide op met blues en country- en westernmuziek. De matrozen brachten allerlei soorten muziek mee“, zei Lennon. “De overgang naar R&B ging vanzelf, via Bo Diddley, Chuck Berry en Little Richard. Eerst hoorde ik Lead Belly, vervolgens Robert Johnson en Sleepy John Estes. Daarna kwam Chuck Berry en al die andere R&B-artiesten uit die tijd.“
Zijn eigen muziek vond uiteindelijk zijn weg over de hele wereld. Lennon bleef muziek met deze Afro-Amerikaanse invloeden spelen en opnemen. Tijdens de opnamesessies van de Beatles speelden ze zijn favoriete liedjes. Ook bracht hij in de tijd na de Beatles covers uit van onder meer Berry’s ‘Sweet Little Sixteen’, Lee Dorsey’s ‘Ya Ya’ en Lloyd Price’s ‘Just Because’. Zijn versie van Ben E. Kings ‘Stand By Me’ was in de zomer van 1975 een bescheiden hit.
“Zwarte muziek was mijn leven en is dat nog steeds“, besloot Lennon in dit interview uit de vroege jaren ’70. “Natuurlijk is er tegenwoordig geweldige witte muziek. Maar voor mij is zwarte muziek het belangrijkste. Zwarte muziek veroorzaakte een wereldwijde revolutie: de opkomst van de jeugdcultuur. Deze totale transformatie van stijl en houding van de jeugd werd gestart door rock-‘n-roll. Rock-‘n-roll is [red. van oorsprong] zwart.“
Klik hier voor de speellijst.
Afkomstig van Ultimateclassicrock.com, 3 juni 2020
Vertaling/bewerking: Stefan Terpstra