HUMOR

BFNLBFNL Columns, Then There Was Music

‘You know it’s good news’. Nou, dat moest nog blijken. Vier songs van George op The White Album. Ik kon als tiener niet veel met zijn songs. Zo heb ik lang de naald op kant twee van Pepper ná het eerste nummer laten zakken, om het maar helemaal niet te hebben over zijn bijdragen aan het album Yellow Submarine. Daar stond tegenover dat ik door de blauwe dubbel-lp While My Guitar Gently Weeps al kende en dat bleek  een echt topnummer te zijn. De waardering voor elke fase van George kwam met de tijd: zijn songs zijn voor mij niet meer weg te denken bijdragen aan het Beatles-oeuvre. Maar goed, toen ik, het album na aankoop bestuderend, vier keer zijn naam zag staan op de met appeltjes versierde labels, rekende ik op meerdere keren opstaan om de naald te verzetten. Onterecht, want het bleken vier sterke songs te zijn. Één nummer per kant, met op kant vier: Savoy Truffle. Op dit album niet de enige song waarboven voor mij de vraag ‘waar gaat dit over?’ hing.

George was in april 1966 bevriend geraakt met Eric Clapton en de tekst is een vriendelijke waarschuwing van Harrison aan Clapton dat laatstgenoemde door zijn liefde voor chocola zijn tanden wel eens zou kunnen verliezen. De Savoy Truffle was een chocolaatje uit een box genaamd Good News van Macintosh, welke van 1960 tot 1988 in hun assortiment zat.

Eric was verliefd op Pattie, maar Pattie wilde George niet verlaten voor Eric.

Niet lang na het verschijnen van The White Album zou heroïne overigens een veel groter gevaar voor Clapton worden en dat niet alleen voor zijn tanden. Hoe ironisch dat er ook bij deze nieuwe verslaving een link naar Harrison bestaat: Eric was verliefd op Pattie, maar Pattie wilde George niet verlaten voor Eric. Geen Pattie betekende voor Clapton toegeven aan heroïne.

De meeste in de tekst genoemde zoetigheden zaten ook daadwerkelijk in de box, maar Cherry Cream en Coconut Fudge zijn verzinsels van George. Derek Taylor (perschef van Apple) hielp Harrison met de tekst voor de middle eight door de titel van een documentaire over hippies aan te dragen: ‘You Are What You Eat’, wat George herschreef tot: You know that what you eat you are.

De backingtrack werd in één take opgenomen op 3 oktober 1968 met Harrison op zijn van Clapton (daar is hij weer) gekregen Gibson Les Paul, McCartney (1966 Fender Jazz bas) en Starr op zijn Ludwig Oyster Black Pearl Super Classic Drumkit. Misschien zijn er nog meerdere pogingen gedaan, maar take 1 is in ieder geval de gebruikte backingtrack-take. Twee dagen later namen George en Paul de zang op, maar op 14 oktober vervingen ze deze door nieuwe takes en voegde Paul de Hohner Pianet C (e piano) toe. Naast de blazers en de bijtende gitaar wordt de song het meest gekleurd door de elektrische piano die al in het intro prominent aanwezig is en de Hammond RT3 (George) die ook op deze dag opgenomen werd. Harrison nam tevens de tweede elektrische gitaarpartij op.

Chris Thomas zorgde voor het arrangement voor twee bariton- en vier tenor saxofoons, opgenomen op 11-10 – 1968 in Abbey Road. Deze blazers zouden uiteindelijk, op verzoek van Harrison, een flinke dosis vervorming meekrijgen.

arrison was niet de meest vaardige zanger, wat vooral in zijn solo-repertoire soms pijnlijk naar voren komt in de wat benepen klank. Maar binnen The Beatles functioneerde zijn stem geweldig. De samenzang is altijd fenomenaal en de vele momenten waarin hij gesteund door Paul (backingvocals/ dubbelende zanglijn) de leadvocal voor zijn rekening neemt zijn ronduit prachtig. George had geen gemakkelijke relatie met Paul. Toch is het vooral McCartney die (zeker vanaf 1968) onvermoeibaar bijdragen blijft leveren aan de nummers van George. Hij bespeelt naast bas allerlei instrumenten en ook vocaal is hij bijna alomtegenwoordig. John is (vanaf 1968) veel beperkter aanwezig en schittert soms (zoals hier) zelfs door afwezigheid.

Als er zoiets als een typische Harrison-harmonisatie zou bestaan, denk ik dat humoristisch wel een redelijke omschrijving is van veel van wat hij doet. Het is in ieder geval harmonisch en qua song-opbouw niet zelden onconventioneel.

In Savoy Truffle is het slotakkoord een G groot akkoord wat een notatie met één kruis veronderstelt. G groot kan makkelijk richting e mineur bewegen, maar George begint met een E7 akkoord en dus met een gis ipv de logische g. Na het E7 zou dan A of fism kunnen komen op ‘a ginger sling’, maar Harrison kiest voor een Fis majeur akkoord waarna een A akkoord volgt en de zojuist geïntroduceerde ais, die een weg omhoog leek in te leiden, weer een a wordt, waardoor een dalende lijn wordt ingezet. Na nog een stap omlaag naar G volgt tonale duidelijkheid door het B akkoord op (it’s good) news dat dan idd naar e beweegt (nu wel mineur) in een afwisseling met C. Na de plagale cadens C (IV) naar G (I) volgt zonder verdere omhaal E7 voor een herhaling voor vers 2. Nou, zonder omhaal: op truffle de zang laten eindigen op de septiem van een Cmaj7 akkoord en dan daar een G akkoord op laten volgen (genoemde plagale cadens) waardoor deze zwevende B opeens een rustige terts in het nieuwe akkoord wordt; niet gek. Al met al is dit is toch wel een beetje een harmonische Rollercoaster. Het tonale drijfzand past goed bij de humor van de tekst; het heen en weer, of eigenlijk meer ‘omhoog en omlaag van met name de A (Ais) en de G werkt op een grappige manier verwarrend. De melodie lijkt soms uit zijn ‘comfort zone’ getild te worden. Het ‘You might not feel it now’ deel is duidelijker vanuit em/G gedacht.

Onder dit alles beweegt McCartneys dwingende, swingende baspartij langs een flink aantal smaakvolle syncopen. Zoals altijd heel melodieus en ingenieus. De solo blijft dicht bij de melodie en omspeelt deze op een door Harrison vaker toegepaste manier.

Het verbaast me elke keer weer dat de man die The Lord Loves The One That loves The Lord en vergelijkbare prekerige teksten heeft geschreven, een ongelooflijk humoristische andere kant had die vanaf 1967 ook naar voren kwam in zowel harmonisaties als teksten. Zo heeft Only A Northern Song een prachtig droge tekst:

If you’re listening to this song
You may think the chords
Are going wrong,
But they’re not
He just wrote it like that

Of het laatste vers:

If you think the harmony
Is a little dark and out of key
You’re correct:
There’s nobody there

Kant vier van The White Album lijkt een beetje de restjes-kant van het album te zijn. Kant 1 volgt min of meer de opbouw zoals je die vaak ziet bij George Martin, kant 2 is de wat rustiger kant, waarna 3 overwegend het heftiger werk combineert. Kant vier gaat wat meer heen en weer. Van het experimentele Revolution 9 (en prachtige naamgenoot en bakermat van 9; Revolution 1) tot Good Night via de ‘in wonderland’ tekst en muziek van Cry Baby Cry naar de jaren 1920 (Honey Pie). Hier vond Savoy Truffle dus ook een plekje: Good News, nee: Great News op kant vier van The White Album. Zeker weten!

Ton Steintjes