HET LIVERPOOL VAN THE BEATLES
Hoewel al flink wat plekken die een rol in de geschiedenis van The Beatles hebben gespeeld inmiddels niet meer bestaan, zijn er gelukkig toch nog heel wat locaties die nog steeds de moeite van het bezoeken waard zijn. Alle plaatsen die in deze serie besproken worden heb ik zelf bezocht en daarvan vermeld ik dan ook locatie (in rood) en dichtstbijzijnde bushalte (in groen) op bijgaande plattegrond. Alle foto’s bij de artikelen zijn door mij gemaakt, tenzij anders vermeld.
Paul van Riet
CASBAH COFFEE CLUB (WEST DERBY)
Veel locaties in Liverpool claimen de “Birthplace Of The Beatles” te zijn, zoals de Cavern Club, de St. Peter’s Hall en de Percy Phillips Studio. Deze locaties hebben ongetwijfeld een belangrijke rol in de geschiedenis van de Fab Four gespeeld maar zonder de Casbah Coffee Club had de wereld waarschijnlijk nooit van The Beatles gehoord. Daarom hierbij het verhaal over deze in de literatuur wat onderbelichte plek.
Nadat Mona Best, de moeder van de eerste drummer van The Beatles, een TV reportage over de 2I’s Coffee Bar in Soho, Londen had gezien, besloot zij in de kelder van hun huis(1), gevestigd op 8 Hayman’s Green in West Derby, ook iets dergelijks te beginnen. De naam die zij daarvoor bedacht, de Casbah Coffee Club, was geïnspireerd door een zin uit de film “Algiers” met Charles Boyer die luidde: “Come with me to the Casbah”.
De openingsavond was vastgesteld op 29 augustus 1959 en het Les Stewart Quartet was al geboekt om daarbij op te treden. Die groep speelde regelmatig in de Pillar Club in de kelder van Lowlands West Derby Community Association(2), zo’n honderd meter verder in dezelfde straat. Door een ruzie viel die band kort voor die datum echter uiteen en kon dus niet de opening verzorgen. George Harrison en Ken Brown die deel uitmaakten van het kwartet, stelden Mona toen voor om met twee vrienden uit de vrijwel ter ziele gegane band The Quarrymen, John Lennon en Paul McCartney, die avond te spelen.
Aangezien er al ruim driehonderd kaarten waren verkocht stemde Mona in maar ze bedong nog wel dat de mannen mee moesten helpen met het schilderen en inrichten van de ruimte en zo kwam het dat John, Paul, George en Ken de ruimtes decoreerden. Ook Cynthia Powell, de latere vrouw van John, heeft nog een aandeel geleverd door een silhouet van John op de muur te schilderen bij de bar.
Veel van die schilderingen zijn heden ten dage nog steeds in de Casbah Coffee Club te zien. Bij de ingang schilderde Mona een drakenkop op de muur die volgens haar Oosterse achtergrond geluk moest brengen. John heeft het plafond van de eerste ruimte voorzien van Azteken symbolen, terwijl Paul de balken boven de plek waar ze zouden optreden in een soort regenboogpatroon heeft geverfd. Het plafond van de bar is door alle muzikanten met sterren beschilderd. Op deze foto van David Hughs zijn Paul en John te zien bij hun eerste optreden in de Casbah. Cynthia is de vrouw links in het publiek.
The Quarrymen speelden op zeven achtereenvolgende zaterdagen in de club maar de laatste keer was Ken Brown ziek en ontstond er onenigheid over de verdeling van hun gage. Daarop stapte Ken uit de band die toen alleen nog maar uit John, Paul en George bestond. Ken begon toen zijn eigen band met Chas Newby als bassist, Bill Barlow als gitarist en Pete Best als drummer. Zij noemden zich The Blackjacks. Toen enkele maanden later de inmiddels tot Beatles omgedoopte Quarrymen een drummer zochten, kwamen ze uit bij Pete Best en die kreeg van de overige leden van The Blackjacks toestemming om John, Paul, George en Stuart naar Hamburg te vergezellen.
De Casbah werd een begrip in Liverpool en omstreken en vrijwel alle bekende bands uit die tijd hebben er opgetreden, zoals The Searchers, Gerry & the Pacemakers, The Merseybeats, Ian & the Zodiacs, The Big Three en vele andere. Al snel werd de dansruimte te klein en besloten Mona en haar zoons een muur door te breken en nog een ruimte aan de Casbah toe te voegen. Dat werd de “Spider Room”.
Met soms meer dan tweehonderd jongeren binnen was er nauwelijks plaats voor de bands om op te treden. Daarom werd er een hek geplaatst om in elk geval een ruimte van zo’n 15 m2 vrij te houden.
Toen The Beatles na hun eerste Hamburgse avontuur eind 1960 terug waren gekomen in Liverpool en de leden gedesillusioneerd op zoek waren naar werk nam Mona het initiatief om de band weer bij elkaar te brengen. Aangezien Stuart in Hamburg was achtergebleven bij Astrid Kirchhofer werd Chas Newby tijdelijk als bassist aan de groep toegevoegd. Hun eerste optreden in Liverpool was op 17 december 1960 in de Casbah. Een week later gevolgd door een gig in de Grosvenor Ballroom, Wallasey en het roemruchte optreden in de Litherland Town Hall op 27 december waar de Beatlemania zou zijn begonnen.
Dat was dan het einde van de geschiedenis van de Casbah Club.
In het totaal speelden de Quarrymen en Beatles zeker vierenveertig keer in de Casbah. De laatste keer was op zondag 24 juni 1962, kort voordat Pete Best als drummer door Ringo Starr zou worden vervangen. Het was tevens de laatste avond dat de Casbah geopend was want Mona was inmiddels acht maanden zwanger van Neil Aspinals zoon Roag en haar moeder was kort daarvoor ook nog overleden. Ze had dus wel wat andere zaken aan haar hoofd. Dat was dan het einde van de geschiedenis van de Casbah Club. Zonder die locatie en een vrouw als Mona Best zouden The Beatles mogelijk nooit zijn doorgebroken.
Begin deze eeuw is de Casbah Club weer geopend voor het publiek en worden er regelmatig rondleidingen verzorgd door Rory Best, een halfbroer van Pete. Die vertelt heel smeuïg over de periode die hij zelf heeft meegemaakt in de bijna drie jaren dat de club actief was. Ook vertelt hij het curieuze verhaal hoe Mona Best het gebouw heeft kunnen kopen.
Mona die tot 1945 in India had gewoond en daar veel ruimte gewend was, kon moeilijk aarden en hoopte steeds een keer een grotere woning te kunnen kopen. Toen Rory in 1954 het vrijstaande huis op 8 Hayman´s Green te koop zag staan was Mona meteen verkocht. Volgens het verhaal dat Rory vertelt, heeft zij toen al haar juwelen bij de lommerd gebracht en het geld dat zij daarvoor kreeg ingezet op het paard “Never Say Die” dat bij de Derby van Epsom gereden werd door de toen nog piepjonge jockey Lester Piggott. Met een quote van 33/1 werd hij de verrassende winnaar en met het verdiende geld kon Mona in 1957 het huis kopen en haar juwelen terughalen.
Hoewel de rondleidingen in principe dagelijks kunnen worden gegeven is het, om teleurstellingen te voorkomen, wenselijk om via de website www.petebest.com/casbah-coffee-club.aspx of per telefoon daar een afspraak voor te maken. Een andere gelegenheid om de Casbah Coffee Club te bezoeken is tijdens het Best Fest dat sinds een aantal jaren op de zaterdagavond van de Beatlesweek in Liverpool (eind augustus) wordt georganiseerd. Op die avond treedt de Pete Best Band op maar daarnaast ook andere groepen uit de hoogtijdagen van de Merseybeat. Dit jaar zijn dat o.a. Beryl Marsden en The Undertakers. Ook hiervoor zijn kaarten via de website te bestellen. Binnen ervaar je dan de sfeer zoals die bijna zestig jaar geleden moet zijn geweest.
Een aantal jaren terug is er in Liverpool actie gevoerd om Pete Best en de Casbah te eren met een straatnaam, zoals de andere vier Beatles dat al eerder ten deel was gevallen. Op loopafstand van de Casbah Club vind je in een nieuwbouw wijkje de Pete Best Drive en Casbah Close(3).
Hayman’s Green is vanuit het centrum van de stad (Queen’s Square) goed te bereiken met bus 12 of 13 tot halte North Eaton Road(4) of bus 15 en dan uitstappen bij halte Eaton Road(5). Ook bus 61 komt in de buurt (halte Mill Lane(6). Voor meer openbaar vervoer informatie en time tables van de bussen zie www.merseytravel.gov.uk
In de volgende aflevering zal ik aandacht gaan besteden aan de studio van Percy Phillips.
– Paul van Riet –
Voor vragen en/of opmerkingen: paul.vanriet@beatlesfanclub.nl
