The Beatles waren een legendarische Engelse rockband die in 1960 opgericht werd in Liverpool, Engeland. The Rolling Stones zijn een legendarische rockband die twee jaar later werd opgericht, in 1962, in Londen, Engeland. Hoewel veel aspecten van hun uiterlijke verschijning, hun optredens, trends, songs en stijlen behoorlijk uniek waren, hadden zowel the Beatles als the Rolling Stones ook veel vergelijkbare eigenschappen.
Het laat geen enkele twijfel dat beide bands tijdens de muzikale explosie die bekend staat als de ‘Britse invasie’ in de vroege jaren ’60, wederzijds sterk werden beïnvloed door hun Engelse rockband tegenhanger. The Beatles noemden zelfs in 1965 hun album Rubber Soul nadat zij een muzikant hadden afgeluisterd die de zangstijl van Mick Jagger van the Rolling Stones omschreef als “plastic soul”. Hoe dan ook, aangezien the Beatles twee jaar eerder waren losgebarsten in de muziekwereld dan hun generatiegenoten uit Londen, hadden zij een diepe invloed op de Rolling Stones, zowel muzikaal als visueel.
Songs
The Beatles en the Rolling Stones deden allebei begin ’60-er jaren hun intrede in het muzikale woordenboek. The Beatles bestonden uit John Lennon (gitaar), Paul McCartney (bas), George Harrison (gitaar) en Ringo Starr (drums). The Beatles neigden in de beginjaren ’60 meer naar het scheppen van rumoerige popsongs met een Liverpoolse Merseyside sound. The Rolling Stones bestonden van oorsprong uit Mick Jagger (zang), Keith Richards (gitaar), Brian Jones (gitaar), Bill Wyman (bas) en Charlie Watts (drums).
The Rolling Stones werden nogal beïnvloed door de blues en werden gezien als de ‘slechte jongens’ versie van the Beatles door hun hardere en ruwer klinkende nummers in de periode van hun doorbraak begin tot midden jaren ’60. Beide bands behaalden al snel wereldwijd succes met rock songs op basis van aanstekelijke melodieën, uitstekend gitaarwerk, opvallende teksten en vaardige beats. Hoewel de beide stijlen van de bands iets van elkaar verschilden (the Beatles schreeuwden hun verfrissende “Wooo” in ‘Twist and Shout’ waar the Rolling Stones het meer agressieve “Hey! Hey! You! You!” schreeuwden in ‘Get Off of My Cloud’) was er wederzijds sprake van respect. Directe invloed hadden the Beatles op the Rolling Stones door nummers die de laatstgenoemden zouden spelen. Het door the Beatles geschreven ‘I Wanna Be Your Man’ werd uitgeleend aan the Rolling Stones en schopte het tot hun eerste hit nog voordat the Beatles hun eigen versie van de track hadden opgenomen.
Achter de schermen waren er nog meer Beatles songs die door the Rolling Stones werden gespeeld. Tijdens hun toernee door Ierland in september 1965, vastgelegd in de film Charlie Is My Darling, is te zien hoe the Rolling Stones the Beatles nadoen. Mick Jagger en Keith Richards zijn daarin te zien terwijl ze speels drie Beatles songs coveren: ‘I’ve Just Seen A Face’, ‘Eight Days A Week’ en later ‘I Feel Fine’. Maar de invloed van the Beatles op de Rolling Stones behelsde naast de nummers die werden gespeeld, ook de format en de sound van een song.
Format van album en song
De productie formats die the Beatles gebruikten voor zowel hun songs als hun complete albums werden gekopieerd in het werk van the Rolling Stones. De gemiddelde lengte van een Beatles elpee bedroeg tot en met 1965 iets meer dan 33 minuten. De gemiddelde lengte van een album van the Rolling Stones was tot 1965 ongeveer hetzelfde met ruim 32 minuten. Het gemiddelde aantal tracks op een Beatles album was rond 1965 14 en het gemiddelde aantal nummers op een elpee van the Rolling Stones van rond 1965 was 12.
Veel Beatles platen van voor hun album Help! Uit 1965 bevatten een geselecteerd klein aantal covers van oude Rock & Roll klassiekers van artiesten als Chuck Berry en Buddy Holly. The Rolling Stones namen deze techniek ook over en coverden de artiesten Berry en Holly in de begin jaren ’60 voordat ze vanaf 1967 albums gingen uitbrengen die primair waren samengesteld uit eigen materiaal. Voor 1968 was het niet gangbaar voor veel populaire muziekstations om nummers te draaien die langer duurden dan 4 minuten. In contrast met deze radionormen brachten the Beatles op 26 augustus 1968 de 7 minuten durende single ‘Hey Jude’ uit. De single was direct een groot succes, werd op dat moment de langste single ooit aan de top van de Engelse hitlijsten en stond langer op nummer 1 van de Amerikaanse Billboard Top 100 dan elke andere Beatles single.
The Rolling Stones brachten bijna een jaar later, op 4 juli 1969, zelf een 7 minuten durende single uit van ‘You Can’t Always Get What You Want’. Zowel ‘Hey Jude’ als ‘You Can’t Always Get What You Want’ hadden een lange coda aan het eind, prominent pianospel en herhaalde uitgebreide zangkoren. Niet alleen omschreef Richie Unterberger van AllMusic het nummer als de ‘Rolling Stones tegenhanger’ van ‘Hey Jude’, maar Mick Jagger, leadzanger van The Rolling Stones, zei in een interview in 1969 zelfs dat hij een liefhebber was van het Beatles nummer en verklaarde dat “het orkest er niet alleen was om alles te overstemmen – het voegde iets toe. Misschien doen wij [the Rolling Stones] iets vergelijkbaars op ons nieuwe album.” Allebei de nummers waren 7-minuten lange vernieuwende epossen die de gebruikelijke grenzen van radioproducers oprekten.
Geluiden
Medio ’60-er jaren ontwikkelden zowel the Beatles als the Rolling Stones zich voorbij hun standaard werk. De bands begonnen hun songs verder te ontwikkelen door gebruik te maken van verschillende instrumenten en door het creëren van wereldvreemde geluiden om in toenemende mate innovatieve muziek op te nemen. The Beatles waren een van de eerste ‘British Invasion’ bands die baroque ochestratie gebruikten in enkele van hun nummers, inclusief sessie musici op cello, hoorn en viool. The Beatles namen hun monumentale song ‘Yesterday’ voor hun 5e album Help! op 14 juni 1965 op. De orchestratie die the Beatles toepasten voor ‘Yesterday’ was van grote invloed op hun Londense rivalen. The Rolling Stones gingen dezelfde soort van orchestratie gebruiken bij verschillende eigen opnames, om te beginnen de cover van een nummer van Marianne Faithful ‘As Tears Go By’ dat werd opgenomen op 26 oktober 1965. Later in 1965 ontwikkelde Beatles gitarist George Harrison een diepe bewondering voor de Indiase cultuur en muziek.
Op het 6e Beatles album Rubber Soul (uitgebracht in december 1965) gebruikte Harrison een Indiase sitar in het tweede nummer ‘Norwegian Wood (This Bird Has Flown)’ in overeenstemming met de zangmelodie. In The Beatles Anthology uit 1995 zei Harrison dat het nummer “gewoon iets miste” dus hij “pakte de sitar” en “vond de juiste noten.” Het ‘iets’ dat Harrison toevoegde bleek nogal van invloed op the Rolling Stones, die een paar maanden later, in maart 1966, bij de opname van hun nummer 1 hit ‘Paint It Black’ ook gebruik maakten van de sitar. The Beatles gebruikten een fluit-achtig harmonium op hun single ‘Strawberry Fields Forever’ die uitkwam eind 1966. Vergelijkbaar daarmee is het gebruik van fluit-geluiden door de the Rolling Stones op hun single ‘Ruby Tuesday’, die begin 1967 werd uitgebracht, net geen maand na ‘Strawberry Fields Forever’ van the Beatles. Naast instumentarium en geluiden was ook de visuele stijl van the Beatles van invloed op the Rolling Stones.
Album artwork en titels
Het 8e album van the Beatles was Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, dat eind mei 1967 uitkwam tijdens de ‘Summer of Love’. Het artwork en de songs op Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band waren doordrongen van hallucinerende psychedelia, het maakte veel los in de muziekwereld, resulterend in een wijdverspreide nalatenschap dat velen het een van de meest invloedrijke en uitzonderlijke albums ooit noemen. Rolling Stones Magazine beschouwde Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band zelfs als het beste album aller tijden. The Rolling Stones brachten in december 1967 hun eigen psychedelische album Their Satanic Majesties Request uit, met soortgelijke nummers en een haast identiek levendige hoes als Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band van the Beatles. Journalist Richie Unterberger van AllMusic schreef dat Their Satanic Majesties Request van the Rolling Stones door velen wordt gezien als “sub-Sgt. Pepper na-aperij”.
In 1968 wilden the Beatles deze psychedelische, baanbrekende fase achter zich laten, John Lennon verklaarde zelfs in 1970 in een interview voor The Beatles Anthology dat ze “terug wilden naar de basis muziek”. Daarom liet het artwork voor hun nieuwe album, The White Album, weinig aan de verbeelding over met slechts een witte achtergrond en de naam van de band in het midden aan de rechterzijde van de hoes. The Rolling Stones gebruikten eveneens minimalistische beelden op hun opvolger van Their Satanic Majesties Request, het in 1968 uitgebrachte Beggars Banquet. The White Album kwam uit op 22 november, Beggars Banquet op 6 december. Zelfs titels van the Beatles waren van invloed op the Rolling Stones. The Beatles begonnen begin 1969 met het opnemen van hun album Let It Be (met de beroemde titelsong). De titel van het volgende album van the Rolling Stones dat in december 1969 uit kwam was Let It Bleed.
Uiterlijk vertoon
Ook de uiterlijke verschijning van the Beatles was een inspiratie voor de presentatie van the Rolling Stones. Op 9 februari 1964 traden the Beatles live op in de beroemde Ed Sullivan show. Amper 260 dagen later, op 25 oktober 1964 waren the Rolling Stones voor het eerst te zien in de Ed Sullivan Show. Afgezien van leadzanger Mick Jagger en bassist Bill Wyman droegen de drie andere leden van the Rolling Stones kostuums die griezelig veel leken op die van the Beatles 8 maanden daarvoor. Van mei tot november 1967 verschenen the Beatles in psychedelische outfits bij de fotoshoot voor de hoes van Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band en de daarop volgende film Magical Mystery Tour. Eind december 1967 droegen the Rolling Stones identieke kleding bij de fotoshoot voor de hoes van hun album Their Satanic Majesties Request. The Beatles lieten in die periode zelfs enkele leden van the Rolling Stones aanschuiven bij de opnames van enkele van hun muziek video’s zoals ‘A Day in the Life’ en ‘All You Need Is Love’. In de lente van 1968 lieten the Beatles hun haar lang groeien tijdens de sessies voor het White Album en vrij snel daarna lieten the Rolling Stones hun haar groeien voor hun aanstaande concert The Rolling Stones Rock and Roll Circus in december.
Hoewel ze van zichzelf een unieke band waren lieten the Rolling Stones zich duidelijk beïnvloeden door enkele van de auditieve en visuele trends die the Beatles vorm gaven in de loop van de jaren ’60. Op eigen conto staat het onderscheidende materiaal dat the Rolling Stones produceerden voor- en nadat the Beatles uit elkaar gingen. En niet onbelangrijk, the Rolling Stones treden – in hun eigen tempo – nog altijd op, met evenveel succes, nu al haast 50 extra jaren sinds the Beatles uit elkaar zijn. Niettemin is het uitermate interessant om the Rolling Stones van voor en na de breuk van the Beatles te vergelijken met elkaar omdat veel van hun overeenkomsten wel eens meer kunnen prijsgeven dan gewoon toeval.
(Bron: sfctoday.com)
(Vert: Marijke Snel –van Asperen)
redactie BFNL: Aangezien Strawberry Fields Forever pas op 17 februari 1967 in Engeland werd uitgebracht (dus niet eind 1966) en Ruby Tuesday ruim een maand eerder op 13 januari, is het onwaarschijnlijk dat in dit geval The Rolling Stones werden beïnvloed door The Beatles.