De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik in eerste instantie niet warmliep voor een boek over de teksten van McCartney. Ik had geen behoefte aan de diepere betekenis van Ob La Di –Ob La Da en door de jaren heen heb ik tijdens interviews zelden nieuwe inzichten van Macca gekregen. Hoezeer zat ik ernaast! Het boek ‘The Lyrics’ is een revelatie en leest als de memoires van een begaafd componist en tekstschrijver.
In een weekend las ik dit lijvige boek uit. De rest van de week vroeg ik me af, of er niet in de loop der jaren karaktermoord is gepleegd op Paul McCartney. Natuurlijk, het is geen Bob Dylan maar als tekstschrijver is McCartney, ook door mij, zwaar ondergewaardeerd en misschien heeft dat wel te maken met de aantijgingen van John Lennon richting Paul. ‘The only thing you did was Yesterday’, zingt hij in ‘How Do You Sleep’, waarin Lennon zijn voormalige schrijfpartner met de grond gelijkmaakt.
Lennon was eind jaren zestig de vredesapostel, maar ook de man die heel opportunistisch kon zijn en precies wist wat hij moest doen, om zijn boodschap en kunst te verkopen. McCartney had een duidelijk format in zijn hoofd hoe hits moesten klinken, maar stond – zo blijkt uit dit boek – van alle Beatles misschien wel het dichtst bij zichzelf.
Paul heeft in de loop der jaren nooit een dagboek bijgehouden. Een boek over zijn leven schrijven benauwde hem, maar hij ging uiteindelijk overstag toen het idee ontstond, om aan de hand van liedteksten verhalen te vertellen. McCartney heeft zelden zoveel losgelaten over zichzelf als nu, in dit boek. Zelfs de uitgekauwde verhalen worden gelardeerd met nieuwe informatie. Neem nou een nummer als ‘Yesterday’. Het verhaal dat Paul dit nummer gedroomd zou hebben is overbekend, maar wist je dat het in eerste instantie de bedoeling was dat dit een elektronisch en haast avantgardistisch nummer zou worden?
Ook komen er prachtige anekdotes voorbij over zijn familie in Liverpool. In de meeste biografieën lezen we verhalen over een getormenteerde jeugd. Hoe anders is dat bij McCartney. Met veel liefde en warmte schrijft hij over zijn vader en hoe ontzettend veel geluk hij heeft gehad. Natuurlijk, de zwarte bladzijden worden uitgebreid besproken. De vroege dood van zijn moeder en van Linda, de moord op John, maar optimisme overheerst want, zo zegt hij, er is altijd een volgende bladzijde. McCartney speelt in zijn teksten met de alledaagse dingen uit het leven en hij combineert die met het absurde. In het boek praat hij niet voor niets over zijn liefde voor schrijvers als Lewis Carroll en William Blake. Als jonge jongen was hij al zeer geïnteresseerd in literatuur en die fascinatie, het spelen met taal, heeft hem nooit losgelaten.
Veel nummers van Paul zijn autobiografisch, maar dan wel zo geschreven dat iedereen zich ermee kan identificeren. Ging het bij John vooral over John zelf, Paul vertelt verhalen. Verhalen die soms een rare wending nemen. Vooral in de Wings-periode gaf hij zichzelf de vrijheid om lekker associatief te schrijven. Al geeft hij toe dat drugs daar ook zeker bij geholpen hebben.
Ik ga niet het niet verklappen, maar alleen al dat verhaal is de aanschaf van het boek waard
Opvallend zijn ook de vele verhalen over Jane Asher. Zelden sprak Paul over die romance. Tot nu. Er zit een prachtige anekdote in het boek over het weerzien van beiden, lang nadat de verloving was verbroken. Ik ga niet het niet verklappen, maar alleen al dat verhaal is de aanschaf van het boek waard.
Paul heeft in het verleden de Beatlesgeschiedenis wel eens naar zijn hand gezet en ook in ‘The Lyrics’ staan er wat foutjes. Zo beweert Paul dat John nare liedjes over hem schreef en dat hij daarom als antwoord ‘Too Many People’ componeerde. Paul doelt natuurlijk op ‘How Do You Sleep’ van John, maar die schreef dat pas veel later. Juist als antwoord op ‘Too Many People’! Het zij hem vergeven. De schat aan verhalen die je nooit eerder hoorde is groter, inclusief werkelijk schitterend fotomateriaal.
Paul McCartney, de man die vanaf zijn kindertijd zich één voelde met de natuur. De man die het normale omarmt en het abnormale beestachtig interessant vindt. De man van vele tegenstellingen. De man die experimenteert, maar dit in tegenstelling tot Lennon, vaak voor zichzelf houdt, of het in een andere vorm voor de massa weet te gieten. Het is de man die in dit boek ook zijn spirituele kant laat zien en die kant is meer behapbaar dan het geprevel waar Harrison zich nog wel eens schuldig aan maakte.
Toen ik het boek dichtklapte kon ik maar een ding bedenken: wat fijn dat hij nog onder ons is. Volgend jaar wordt hij 80.
– Tim op het Broek –