Wie is wie? Een vraag met verschillende antwoorden als het gaat om de vrouwen/meisjes in Beatlessongs. Zo weten we bijvoorbeeld wie Prudence, Mother Mary, Lucy en Julia zijn en zijn er de namen waar geen bestaand persoon achter schuil gaat: Rita, Molly, Michelle of Eleanor (een onbekende dame in een graf). Verder zijn er eindeloos veel songs die een ‘she’ of ‘her’ bezingen.
Een kleinere groep wordt gevormd door de in de songs onbenoemde vrouwen, waarvan we wel weten welke naam erachter schuil gaat zoals bijvoorbeeld Something voor George’s toenmalige vrouw Patty. Ook van She’s Leaving Home weten we wie de ‘she’ is: het is door Paul geschreven, naar aanleiding van een artikel in The Daily Mail van 27 februari 1967, over de zeventienjarige Melanie Coe die als gevolg van de generatiekloof (Pauls woorden) wegloopt van huis. Het nummer is in maart 1967 opgenomen, waarbij de orkestpartituur gecomponeerd is door Mike Leander, omdat George Martin even niet beschikbaar was vanwege een Cilla Black-sessie.
Martin had Paul gevraagd te wachten, maar McCartney had haast en besteedde het werk uit. Hoewel dat Martin stak, heeft hij toch de partituur van Leander gebruikt en slechts een paar kleine wijzigingen doorgevoerd. Op 20 maart namen John en Paul hun vocalen op waarna aan het eind van die dag al een mono-mix werd gemaakt. Deze mono-mix is iets versneld ten opzichte van de werkelijke snelheid van de opname, waardoor deze een halve toon hoger klinkt dan de stereomix (op werkelijke snelheid). Pauls stem lijkt daardoor jonger.
Toen ik dit nummer voor het eerst hoorde, was ik het meest onder de indruk van het refrein: Paul etherisch hoog: She (John dalend en wat zoekend klinkend: We gave her most of our lives), Is leaving (Sacrificed most of our lives) enz. Zo ongelooflijk mooi. Opvallend ook, dat de door Lennon gezongen ouderlijke commentaren gaan van onbegrip (eerste twee keer) naar weten wat het probleem was tijdens het laatste refrein.De tekst is er één van onzekerheid: waarheen, waarom (ouders), wachten op de ‘man from the motortrade’ en de muziek gaat hierin mee.
She’s Leaving staat in E: dat wil zeggen dat E de thuishaven is, het rustpunt waar telkens naartoe gewerkt wordt. Vijf tonen boven E ligt B en het akkoord dat je op die noot kunt bouwen noem je de dominant, omdat dit werkt als een richtingaanwijzer naar je thuishaven (E dus). Om die drang naar de thuishaven ook echt te hebben moet deze dominant majeur (‘vrolijk’) zijn; B-Dis-Fis, maar McCartney geeft op morning (Wednesday morning) een B-mineurakkoord (B-D-Fis) waardoor er direct sprake is van ontheemding; waarheen te gaan?
We dachten thuis te zijn in E maar lijken dat nu al verlaten te hebben… een mooi beeld van de gevoelens van de She uit de titel. Op silently closing volgt dan wel dat B-majeurakkoord dat met een paar omspelingen/toevoegingen blijft liggen tot She goes downstairs. De muziek verstilt als het ware met Melanie; even gebeurt alles zo zacht mogelijk…
je voelt bijna de opluchting
Het down stairs to the… wordt erg mooi uitgebeeld door de melodie die daar ook daalt. Precies op Quietly turning staat de muziek weer stil op het B-akkoord; hoe treffend uitgebeeld weer. Stepping outside she is FREE: de kleine verschuivingen binnen het B-akkoord komen tot rust in een duidelijke keuze voor de dominant B9 die dan op kan lossen in het E-akkoord van het refrein; je voelt bijna de opluchting.
In het refrein komen de ouders ook even tot niets, lamgeslagen als ze zijn, boven een matenlang liggend E- akkoord: alleen maar vragen… een mooi moment als op Everything de muziek weer gaat bewegen naar een Bm6 akkoord; weer een ‘dominant’ in mineur dus stuurloos: de ouders zijn het even helemaal kwijt.
In de verzen volgde na dit Bm-akkoord telkens een harmonische reis langs kwinten, terug naar de dominant, zoals het hoort majeur: Bm: F#m7-C#m7-F#7- B7. Het refrein stopt met F#7, om vervolgens heel direct letterlijk (na een stilte) in het E-akkoord van vers twee te vallen. Geen te verwachten weg via de dominant, of milder via de subdominant, maar een val: de harde realiteit van de ouders in.
Een mooiste song is op Pepper moeilijk te vinden denk ik: een album boordevol prachtige songs en memorabele uitvoeringen, maar de manier waarop muziek en tekst in Leaving een éénheid vormen is wel heel erg bewonderenswaardig en dan te bedenken dat McCartney hier nog maar 25 was en Love Me Do minder dan vijf jaar geleden op single verscheen.
– Ton Steintjes –