Toen ik klein was, sleepte ik mijn transistorradio overal mee naartoe, ook naar bed. Het apparaat stond altijd rustig liedjes te spelen op mijn hoofdkussen, totdat ik in slaap viel en mijn moeder het apparaat wegzette. Het favoriete radiostation van de familie was 680 CJOB in Winnipeg. Ze speelden weinig muziek die ik leuk vond, maar ik was verslaafd aan hun nieuwsuitzendingen. Mijn ouders vonden het niet zo leuk dat ik naar het nieuws luisterde voor ik naar bed ging – “Je krijgt er nachtmerries van!”, maar dat vond ik juist wel spannend.
Ik herinner me nog goed dat ‘s avonds op de radio was dat de Beatles uit elkaar waren gegaan. Hoewel ik erg jong was, wist ik dat dit belangrijk nieuws was. Mijn moeder kwam op de gebruikelijke tijd mijn kamer binnen om mijn radio op het bureau te zetten. Ik vroeg of het slecht nieuws was, dat de Beatles uit elkaar waren. ‘Nou’, antwoordde ze, ‘ze hebben ook wel problemen veroorzaakt, dus het is beter zo.’ Mijn ouders zijn en waren geen fan van Rock-’n-Roll. Er wordt altijd verteld dat, toen The Beatles voor het eerst op tv waren bij Ed Sullivan, mijn vader erop stond dat ik (als dreumes) het optreden niet zou zien. Ik moest naar bed, omdat hij wilde voorkomen dat ze een slechte invloed op mij zouden hebben.
The Beatles hebben maar zeven jaar bestaan. Toch slaagden ze er in die korte tijd in de populaire muziek voor altijd te veranderen. Ook toen ze al uit elkaar waren, was die invloed blijvend. Verder zullen een aantal van hun ongewone prestaties voor altijd indruk maken op de hele wereld.
Nieuwe technologie
Het viertal uit Liverpool speelde zeker drie keer een belangrijke rol bij de komst van nieuwe technologie. Hoewel de compact disc in 1983 voor het eerst beschikbaar was voor het grote publiek, wachtten The Beatles af of dit nieuwe formaat levensvatbaar was. Tot 26 februari 1987 verscheen daarom er geen enkel Beatlesalbum op cd, tot ‘Please Please Me’, ‘With the Beatles’, ‘A Hard Day’s Night’ en ‘Beatles for Sale’ in de winkels verkrijgbaar waren. Om eerlijk te zijn klinken die eerste cd’s vreselijk, omdat het digitale versies waren van de vinylreleases. Er waren nauwelijks aanpassingen gedaan die nodig waren om de muziek goed te laten klinken op cd. Deze vier schijven werden in stereo én in mono uitgebracht, net als de originele releases. De winkeliers waren bezorgd dat fans dit vervelend zouden vinden, maar dit viel zonder al te veel controverse uiteindelijk mee. Nadat The Beatles hun zegen hadden gegeven aan deze nieuwe digitale technologie, explodeerde de verkoop van de Beatlesalbums. Er was een verdubbeling van 53 miljoen verkochte exemplaren in de VS in 1986 tot 102,1 miljoen in 1987. Billboard meldde dat Beatlemania was teruggekeerd: 1987 leek wel 1964. De vier albums kwamen binnen op nummer 7, 8, 9 en 10 in de albumcharts.
The Beatles hebben lange tijd digitale downloads van hun werk tegengehouden. Er is jaren onderhandeld met Apple Corps, de Beatlesorganisatie; EMI, hun toenmalige platenlabel en iTunes. De band zou wrok koesteren jegens de baas van Apple Computers, Steve Jobs. Jobs had ooit beloofd dat Apple Computers geen activiteiten zou gaan ondernemen in de muziekindustrie, om verwarring te voorkomen. Deze belofte werd gebroken met de komst van de iTunes-muziekwinkel in april 2003. Het zou nog duren tot 2010 voor alles geregeld was. EMI had grote schulden. De nieuwe inkomsten die zouden voortvloeien uit de digitale verkoop van Beatlesnummers waren hard nodig. Het kostte uiteindelijk meer dan zeven-en-een-half jaar om dit mogelijk te maken, langer dan de band samen is geweest. Voor velen was de beschikbaarheid van The Beatles op iTunes het teken dat digitale downloads serieus genomen konden worden. Aan de andere kant: hoeveel winst ging er in de tussentijd verloren, omdat fans hun cd’s naar hun iPods en iPhones kopieerden?
De band verzette zich lang tegen het verschijnen van hun muziek op streamingsdiensten als Spotify. The Beatles waren een van de weinige acts die grote, stabiele inkomsten hadden uit cd’s, digitale downloads en vinyl. Ze hadden daarom geen haast om hun muziek in licentie te geven aan de streamingsdiensten. Maar uiteindelijk, op kerstavond 2015, kreeg iedereen met internet toegang tot al hun albums. Dit moment werd door muziekfans gezien als een goedkeuring van streamingsdiensten via internet.
The Beatles hebben meer albums verkocht dan wie dan ook
Het is onmogelijk om precies aan te geven hoeveel albums The Beatles hebben verkocht. Dit komt door de onnauwkeurige en onbetrouwbare manier waarop muziekverkopen werden geteld tot de komst van het SoundScan-systeem in 1991. Een goede gok is 600 miljoen albums. Hun naaste concurrent (geloof het of niet) is Garth Brooks, met een gecertificeerde omzet van 148 miljoen albums. The Beatles hebben anders gezegd meer albums verkocht dan Led Zeppelin en de Rolling Stones samen. Oh, en singles dan? Ongeveer 1,6 miljard.
The Beatles verkopen nog steeds veel albums op vinyl
Toen vinyl rond 2008 een tweede leven kreeg, was ‘Abbey Road’ de best verkochte LP. Het album overtrof de tweede plaats – Dark Side Of The Moon van Pink Floyd – met een factor 2. Dit kwam door een zorgvuldige en methodische reeks heruitgaven. Ieder Beatlesalbum is vele malen opnieuw uitgegeven, o.a. in een aantal prachtige, met extra materiaal aangevulde boxsets. Het laatste album dat als boxset uitgegeven wordt, zal later dit jaar het album ‘Let It Be’ zijn, ter ere van het 50-jarig jubileum.
The Beatles hebben indirect, dankzij de CT-scanner miljoenen levens gered
EMI was niet alleen een platenlabel, maar ook een technologiebedrijf. De letters EMI stonden tenslotte voor ‘Electrical And Music Industries’. Het bedrijf verdiende miljoenen met allerlei technische apparatuur, van microfoons tot kruisraketten. Een van hun wetenschappers, Godfrey Houndsfield, deed in de jaren vijftig, toen EMI in die sector investeerde, belangrijk werk met computers. Hounsfield heeft een bijdrage gedaan aan de ontwikkeling van een van de eerste commerciële computers, de EMIDEC 1100. Hoewel het bedrijf die divisie in 1962 verkocht, stond EMI Houndsfield toe om zijn onafhankelijke onderzoek voort te zetten. Een groot deel van zijn financiering (minstens £ 100.000; de Britse regering droeg nog eens £ 600.000 bij) was afkomstig uit het enorme succes van The Beatles: in de jaren zestig verdienden de Beatles US $ 650 per seconde! Ongeveer 30 procent van de winst van EMI was Beatlesgerelateerd. Zijn werk leidde tot de eerste ‘computertomografiescanner’, het medische apparaat dat we nu een CAT- of CT-scanner zouden noemen. EMI bracht deze machine op de markt in 1972. Hounsfield ontving daar in 1979 de Nobelprijs voor Geneeskunde voor. Wil je nog meer weten? Hier zijn een paar andere Beatlesprestaties. ‘Yesterday’ is meer dan 3.000 keer opgenomen door andere artiesten, waardoor het nummer het meest gecoverde nummer aller tijden is en ja, het is waar dat McCartney de melodie gedroomd heeft. Er is een verband tussen The Beatles en het verdwijnen van het communisme. De regeringen achter het IJzeren Gordijn probeerden de muziek van The Beatles weg te houden bij de jeugd, maar hun muziek bleek juist een positieve kracht te zijn die niet uit te roeien was. Het Vaticaan heeft John Lennon uiteindelijk zijn opmerking vergeven over ‘The Beatles zijn groter dan Jezus’. Er is zelf een officiële Vaticaanse publicatie die ‘Revolver’ het beste popalbum ooit noemt. Met een beetje fantasie kun je stellen dat het “duivelshoorns”-handgebaar van metalfans kan worden toegeschreven aan John Lennon. Kijk maar eens wat Lennons cartoonpoppetje doet op de hoes van het Yellow Submarine-album.
Alan Cross schrijft over muziek, maakt radioprogramma’s en is verslaggever voor een nieuwszender in Canada.
Bron: www.globalnews.ca
Originele titel: Looking at the Beatles breakup 50 years later, and some unusual things we remember
Vertaling: Stefan Terpstra