Virus

BFNLBFNL Columns, Then There Was Music

Nee, je zit er niet op te wachten, zo’n virus. Je voelt je, zoals de Engelsen zo mooi zeggen, ‘under the weather’, met gedoe t.a.v. je (werk)verplichtingen die je tijdelijk niet na kunt komen als gevolg. Het is niets gedaan zo’n virus. Toch heb ik al decennia een virus waar ik heel blij mee ben. Ik zou het voor geen goud willen missen. Het betreft het zgn. upgrade-virus. Dit virus kan je zoveel kosten als je zelf wilt, maar zeker wanneer je een enorme vinyl-collectie hebt valt het met de kosten hoe dan ook relatief gezien nogal mee, ongeacht het bedrag dat je eraan uitgeeft.

Het geeft nl. elk album in de collectie bij elke opwaardering een nieuwe glans, een nieuw leven. Je hoort nieuwe dingen. Je hoort oude dingen anders. Dus die meters en meters lp’s klinken opeens weer zo nieuw dat het uitbreiden van de collectie wel even een tandje minder kan. En dat werkt dan weer besparend. Nieuwsgierigheid naar de nieuw ontsloten klankwereld van oude albums wint het van nieuwsgierig zijn naar onbekende albums. Althans, zo werkt dat bij mij en zo rechtvaardig ik het toegeven aan mijn virus. Ik kan het iedereen aanraden, deze ziekte.

Ik ben er ook vorig jaar weer meerdere keren het slachtoffer van geworden en vooral bij beter opgenomen en geperste albums (op vinyl) kan het verschil immens zijn. Helaas is er ook een kleine bijwerking: naarmate de apparatuur beter wordt vallen de kwalitatief mindere albums meer door de mand.
Maar goed, om optimaal te kunnen genieten van de betere geluidskwaliteit van de nieuwe audio-spullen trek ik af en toe een album uit de kast, niet in eerste instantie om de muziek, maar vanwege de klank.

Zo lag de afgelopen maanden ‘Driving Rain’ van McCartney regelmatig op de speler. En als ik zeg dat ik dit album niet vanwege de muziek uit de kast trek, wil dat niet zeggen dat ik de muziek maar zozo vind. Ik vind het een erg mooi, zwaar onderschat album. Het heeft een geweldige flow van song naar song, de klank van met name gitaren en bas is te gek en de combinatie van gitaren en toetsen heeft iets ouds. Het klinkt naar vervlogen tijden. Het is ook een erg muzikaal album. Paul zei daar ooit over dat hij bij dit album heeft gekozen voor ‘the old way we used to record with The Beatles around the time of the early albums.’ Dus geen huiswerk voor de bandleden. McCartney bracht de songs mee naar de studio waardoor alles nieuw en onbekend was voor de band, net als ten tijde van The Beatles. Pas in de studio, op de dag van de opname hoorde de band de muziek voor het eerst.

Het album zweeft wat de teksten betreft ergens tussen het gemis van Linda en de liefde voor nieuwe vriendin Heather.

Het doet denken aan een verhaal in het boek van Geoff Emmerick. Het verhaal waarin hij beschrijft hoe John Lennon ‘Strawberry Fields Forever’ introduceert in de studio en de reactie van Paul: ‘This is fucking great’ of iets dergelijks. Ik weet dat je Emmerick met een korreltje zout moet nemen omdat zijn geheugen hem wat in de steek liet, maar dit verhaal is te mooi om niet voor waar aan te nemen. De verrassing in de studio van wat er die dag op het menu zou staan, op herhaling, niet van hetzelfde niveau maar toch, voor de sessies van ‘Driving Rain’.

Producer David Kahne wordt door Paul als modern en uiterst muzikaal beschreven. Misschien/waarschijnlijk is deze man medeverantwoordelijk voor de gave muzikale flow van het album.

Het album zweeft wat de teksten betreft ergens tussen het gemis van Linda en de liefde voor nieuwe vriendin Heather. Doordat dit al vrij snel niet de gezonde relatie bleek te zijn die Paul er getuige delen van dit album op dat moment in zag en dat is erg voorzichtig uitgedrukt, hangt er een soort schaduwachtige erfenis over het album. McCartney zelf negeert het album vooral.

Het gemis van Linda klinkt al door in de openingstrack ‘Lonely Road’. De hartslag van de bas in de openingsmaten zorgt voor een opvallende introductie tot deze songcyclus. Doordat Pauls stem tijdens het opnemen van ‘Road’ nog niet helemaal hersteld was van stemproblemen de week ervoor, heeft de zang een mooi ruw randje, passend bij de tekst.

‘Driving Rain’ ademt in veel dingen de sfeer van McCartney’s Beatles-verleden. Een behoorlijk aantal songs staat dicht bij de ontspannen sfeer van de ‘lovable moptop’ periode. En in ‘She’s given up talking’ klinken de experimenten van ‘Revolver’ door. Een in meerdere opzichten opvallende track. Dit valt buiten het normale idioom van Paul en staat bol van verrassende klankkleuren etc. Een ijzersterke track wat mij betreft.

Een prachtige klank die, hoewel het motief niet spectaculair is.

‘I Do’ recyclet een vocaal stijlmiddel dat The Beatles vooral in de eerste jaren met regelmaat toepasten. Paul zingt het begin in een laag register om vervolgens voor vers twee voor het hogere octaaf te kiezen. De (voege) Beatles kozen hierbij vaak voor het falset. Denk b.v. aan ‘Tell Me Why’ op ‘AHDN’ rond minuut1.35. Paul bereidt de octaafsprong hoorbaar voor, wat zorgt voor meer dynamiek tijdens de overgang.

De teksten zijn niet overal even goed. De titelsong gaat wat dat betreft het meest gebukt onder banaliteit, maar muzikaal gezien is deze song enorm aansprekend. Met enige regelmaat duiken op het album zinnen op waar werkelijk geen touw aan vast te knopen is. De banaliteit van de titelsong stoort me, de onzin-zinnen niet. Waarom zou John dat wel mogen en Paul niet?

Het basspel is zoals altijd weer geweldig. De klank is ook prachtig. Warm en vol. Zoals eerder gezegd zwengelt de bas het album in gang. Dit doet Paul met een terts die in maat twee van de openingssong een kwart wordt door de eerste toon te laten zakken, waarna maat drie en vier dit herhalen. Een prachtige klank die, hoewel het motief niet spectaculair is, de aandacht vestigt op een erg belangrijk aspect van de musicus/instrumentalist McCartney.

‘From a Lover to a Friend’ heeft ook een gave baspartij/klank. Het uitklinken in een soort kerkklok- geluid weerspiegelt een beetje de klok die ‘John Lennon Plastic Ono Band’ wakker bengelde. Een prachtige overgang naar de voIgende song en over het algemeen zijn de overgangen tussen de songs heel erg geslaagd.

‘Driving Rain’ werd door de critici over het algemeen goed (tot zeer goed) ontvangen, maar de fans lieten het album links liggen.

Net als ‘Flaming Pie’ kent ook dit album een paar min of meer uitgewerkte jams. Eén daarvan is ‘Spinning on an Axis’. Dat zweeft ergens tussen uitgewerkte jam en onuitgewerkte song. Hoewel het geen onuitwisbare indruk nalaat, is het toch interessanter dan de jam ‘Really Love You’ op ‘Pie’. ‘Jaipur’ en ‘Raindrops’ zijn zeker geen uitgewerkte songs. De eerste is gelukkig niet te lang, de tweede vind ik wel interessant maar helaas echt te lang.

Ik moet hier misschien bekennen dat alle lof voor dit album betrekking heeft op de eerste drie kanten van de vinyluitgave. Kant vier laat ik meestal voor wat het is, waardoor het album voor mij eindigt met ‘Back in the Sunshine Again’. Geen slecht eind. En wat ‘Freedom’ betreft; hier gun ik me de vrijheid om het bij één keer beluisteren te houden. Dat is muzikaal gezien niet aan mij besteed met z’n mars-achtige dreun. Daar komt nog bij dat, hoe begrijpelijk ook na de gebeurtenissen die de reden voor het schrijven hiervan waren, ik allergisch ben voor dit soort teksten. Recht hebben op vrijheid, God erbij halen. De geschiedenis van God als rechtvaardiging/excuus voor wat dan ook is zelfs zonder deze deun al veel te lang.

‘Driving Rain’ werd door de critici over het algemeen goed (tot zeer goed) ontvangen, maar de fans lieten het album links liggen. Ik durf het bijna niet te vertellen, maar ‘Driving Rain’ is één van de albums van McCartney die ik het meest en het liefst beluister. Ik ervaar het als een echt musiceer-album. Het heeft een ‘hier speelt echt een band’ aspect, ook weer herinnerend aan de pre ‘Rubber Soul’ Beatles, waar ik van houd. Ik vind ook een overgeproduceerd album als ‘Pepper’ te gek, maar dit ‘samen in een ruimte muziek maken’ gevoel……. Wow echt fantastisch.

‘Flowers in the Dirt’ mag dan meer een fan-favorite zijn, ik heb veel meer met ‘Driving Rain’. Het jaren ‘80 filter over ‘Flowers’ met als dieptepunt ‘Motor of Love’ maakt het tot een luisterervaring die soms heel erg bevredigend is, maar soms kom ik er gewoon niet door. ‘Driving Rain’ is qua klank tijdlozer en daarmee toegankelijker. Echt een top album. Misschien niet McCartney’s beste album, maar het verdient veel meer aandacht dan het krijgt.

Het is te begrijpen dat Paul het vergeet, gezien de positieve aandacht voor Heather op het album, maar dat de fans het vergeten? Ik begrijp dat eerlijk gezegd niet. En, om nog even terug te komen op mijn upgrade-virus: wil je demonstreren hoe goed je installatie kan klinken: dit is een aanrader, zeker op vinyl.

Ton Steintjes