Het gebeurt niet elke dag dat je een nieuw Beatlesnummer hoort, maar vandaag is zo’n dag! Met trots presenteren we de première (als een compleet nummer) van You Won’t Get Me That Way, zoals opgenomen door de Beatles op 27 januari 1969 in Apple Studio´s, Savile Row.
EEN SWINGENDE ROCKER
You Won’t Get Me That Way is een swingende blues, in klassieke McCartney-rockerstijl. Soulvolle zang van McCartney, uitstekende van stem die dag. Bevlogen drums door Ringo en bluesy gitaren van George en John. Met wat meer werk had dit een track kunnen worden op ‘Let It Be’ (vergelijk met For You Blue!), ware het niet dat de Beatles geen tijd meer hadden om nieuwe nummers te repeteren; Ringo zou begin februari vertrekken om te acteren in The Magic Christian met Peter Sellers, dus ze moesten de repetities snel afmaken. Ze waren nog niet tot een conclusie gekomen over de finale voor de sessies, maar ze realiseerden zich dat er een soort van live-optreden zou moeten zijn en dat een album zou moeten worden samengesteld uit wat was opgenomen. Later zou dit natuurlijk uitmonden in de live-voorstelling op het dak van de Apple studio’s op 30 januari. Hoe dan ook, op 27 januari was het hoog tijd om de laatste hand te leggen aan de nummers die sinds 2 januari waren gerepeteerd.
Luister hier naar You Won’t Get Me That Way:
EEN LANGE DAG
We kunnen alleen maar concluderen dat de Beatles in een goed humeur waren die dag, misschien waren ze blij dat de sessies tot een einde kwamen? Deze maandag was de zestiende dag van de Get Back/Let It Be-sessies. The Beatles namen die dag een totaal van 32 takes van Get Back op en experimenteerden met verschillende tempo’s en stijlen – met inbegrip van Japanse en Duitse versies en alternatieve teksten. Een nieuw nummer dat op deze dag geïntroduceerd zou worden was George Harrisons Old Brown Shoe, wat later in 1969 de B-kant van The Ballad Of John And Yoko zou worden.
Tegen het einde van de dag, waren ze I’ve Got A Feeling aan het repeteren toen Billy Preston (op keyboards) een klassiek blues-intro speelde. Alle vier Beatles pikten dit op, Paul improviseerde de zang en de tekst en You Won’t Get Me That Way was geboren. Ze speelden daarna nog een stukje van Jimmy McCracklins liedje The Walk, voordat ze terugkeerden naar I’ve Got a Feeling. Een vrij gedisciplineerde repetitiesessie, voor Beatlesnormen in die dagen …
‘nee, zo krijg je me niet, je moet het zelf doen’
ONZIN OF WIJSHEID?
De tekst van You Won’t Get Me That Way bestaat voornamelijk uit ‘nee, zo krijg je me niet, je moet het zelf doen’, met een aantal extra teksten aan het einde: ´je krijgt niet wat ik je kan geven. Nee, waarom zou ik je geven wat ik moet geven, de manier waarop je me behandelt.’
De makkelijkste verklaring zou zijn om de teksten als mooie onzin te beschouwen, ter plekke verzonnen. Echter, bij het spontaan verzinnen van teksten – zoals Paul hier deed – kunnen gedachten naar boven komen die anders onderdrukt zouden blijven. Is het toeval dat deze teksten ontstaan in het midden van het repeteren van I’ve Got a Feeling, een gevoel diep van binnen? Laten we eens kijken wat deze teksten kunnen betekenen!
WAAR GAAT DIT OVER?
Het eerste dat opvalt, is de negatieve vorm van de teksten: het is meestal ‘Nee je zult niet’. Dit is ongebruikelijk voor McCartney, wiens teksten meestal opbouwend zijn. Een van de weinige McCartneynummers met tekst in een negatieve vorm is You Never Give Me Your Money. Dit nummer werd twee maanden later, in maart 1969, geschreven. Kunnen deze twee nummers gerelateerd zijn?
You Won’t Get Me That Way lijkt een antwoord op een verzoek van iemand om iets te geven. Paul zal dat niet doen, vanwege de manier waarop ‘je me behandelt, zoals je doet’. In eerste instantie kunnen we ons voorstellen dat dit zou gaan over een liefdesrelatie van Paul, maar dat klopt niet met zijn werkelijke situatie. Hij had Linda (Eastman) ontmoet, was zwaar verliefd en zou spoedig (maart 1969) met Linda trouwen. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat hij zou zingen over iets weigeren dat Linda van Paul zou vragen.
Daarom kan de weigering betrekking hebben op business, of geldzaken en dat past mooi met de tekst van You Never Give Me Your Money; McCartney heeft gezegd dat dit lied met Allen Klein in gedachten werd geschreven: ‘het is fundamenteel een lied over geen vertrouwen hebben in deze persoon.’ Bekendstaand als onbezonnen karakter en taaie onderhandelaar, vond Klein de rol van ‘businessmanager’ van artiesten uit; hij nam het standpunt in van de buitenstaander aan de kant van de artiesten en als vijand van de platenmaatschappijen.
DAAR KOMT ALLEN KLEIN
Deze Allen Klein kan zeer goed, in januari 1969, in de gedachten van McCartney zijn geweest. Klein probeerde al sinds 1964 financieel manager van de Beatles te worden. Epstein en Klein hadden elkaar in Londen ontmoet en Klein bood aan om te helpen bij de financiën van de Beatles. Brian Epstein was beledigd vanwege de suggestie dat iemand anders zijn werk voor hem zou moeten doen en hij had Klein weggestuurd.
Een artikel van december 1968 in Disc and Music Echo waarin Lennon zich zorgen maakte dat de Beatles bijna blut waren.
Na Epsteins dood in 1967 hernieuwde Klein zijn inspanningen. Hij had gesproken met Lennon tijdens de opname, op 11 december 1968, van The Rolling Stones Rock and Roll Circus, waar Lennon Yer Blues had gespeeld. Een artikel van december 1968 in Disc And Music Echo. waarin Lennon zich zorgen maakte dat de Beatles bijna blut waren (Apple verloor ongeveer 20-duizend pond per week) gaf nog meer urgentie aan Kleins verzoek aan Lennon om hem te ontmoeten met als doel Beatleszaken te bepraten.
JOHN & YOKO OVERTUIGD
Hij slaagde erin een ontmoeting met John & Yoko op 26 januari op te zetten, in de Harlequinsuite van het Dorchester Hotel, Londen, waar Klein verbleef. Klein serveerde hen ‘een zorgvuldig onderzochte en bereide vegetarische maaltijd’ – precies de macrobiotische gerechten van John en Yoko’s voorkeur. Klein had de muziek en de teksten van Lennon bestudeerd en sprak verstandig over de betekenis van de liedjes van Lennon. John & Yoko waren erg onder de indruk van hem en John besloot ter plaatse hem zijn persoonlijke adviseur te maken. Ter plekke schreef Lennon aan Sir Joseph Lockwood, de voorzitter van EMI: ‘Beste Sir Joe: Vanaf nu behandelt Allan Klein al mijn zaken.’ Lennon schreef een dergelijke brief aan Dick James, die Northern Songs leidde met het doel de composities van de Beatles te publiceren.
Na een ontmoeting met John & Yoko, zette Klein een ontmoeting op met alle vier de Beatles op 27, of 28 januari. Paul McCartney gaf de voorkeur vertegenwoordigd te worden door Lee en John Eastman, de vader en broer van zijn verloofde, Linda. In feite hadden de Beatles Lee Eastman eerder in januari aangesteld als financieel adviseur, maar nu kozen George en Ringo de kant van John & Yoko en Paul liep weg uit de vergadering.
ze speelden You Won’t Get Me tegen het einde van de opnamesessie
Hoewel we geen direct bewijs hebben, lijkt het waarschijnlijk dat Paul op 27 januari op de hoogte was van Kleins aanwezigheid en bedoelingen, toen ze ‘You Won’t Get Me That Way’ opnamen. Klein zou Paul hebben moeten uitnodigen voor zijn vergadering ergens op 27 januari en ze speelden You Won’t Get Me tegen het einde van de opnamesessie.
PAUL BIEDT WEERSTAND
Ook voor Paul was het duidelijk dat de Beatles niet konden doorgaan met geld rondstrooien; John Eastman kwam langs, maar kon de andere drie Beatles niet overtuigen. Eastman besloot dat hij de Beatles niet kon vertegenwoordigen als drie van de vier geen vertrouwen in hem hadden. Op 3 februari ontmoetten de Beatles elkaar weer. Allen Klein werd belast met het onderzoeken van hun financiën en het vinden van een manier om meer geld aan NEMS te verdienen. Als compromis voor Paul werden Linda’s vader en broer aangesteld als Raad van Commissarissen van Apple, om Allen Klein in de gaten te houden.
NORHERN SONGS GAAT VERLOREN
Helaas, Kleins opdracht zou slecht uitpakken voor de Beatles: Dick James, hun muziekuitgever, bezat een controlerende 37,5% van Northern Songs. Lennon en McCartney bezaten elk 15%. Na Epsteins dood op 27 augustus 1967 probeerden Lennon en McCartney al opnieuw te onderhandelen over hun publicatiedeal met James. In 1968 nodigden ze James opnieuw uit voor een bijeenkomst bij Apple Records en werd het Dick James duidelijk dat Lennon en McCartney hun contract met Northern Songs niet zouden verlengen. Zonder nieuwe nummers om te publiceren, voorzag Dick James dat de waarde van Northern Songs zou kelderen en dat hij miljoenen zouverliezen als de grootaandeelhouder. In januari bemerkte Dick James de komst van Klein door Lennons brief. James wist dat Klein een keiharde onderhandelaar was die niet vies was van dubieuze zakelijke deals; hij had een reeks rechtszaken achter zich in de Verenigde Staten. James vreesde dat Klein trucs zou uithalen waardoor James met niets achter zou blijven.
Dick James kon niet langer aanbieden zijn aandelen te verkopen aan Lennon en McCartney, omdat hij verwachtte dat ze dan niet de volle prijs zouden betalen; ze zouden dreigen om geen nummers meer te schrijven wanneer hun contract zou aflopen. Daarom verkocht Dick James zijn aandeel in Northern Songs zonder Lennon en McCartney (of Klein) te informeren, zodat ze geen tijd hadden om hun intenties in het openbaar aan te kondigen.
Klein was niet succesvol in het terugkopen van NEMS, of in het blokkeren van de verkoop van Northern Songs, ondanks zijn intense inspanningen. Allen Kleins strategie werd Lennons en McCartneys aandelen snel te verkopen en zo geld te verdienen voordat het nieuws van de Beatles break-up bekend zou worden – waarna de aandelen in waarde zouden dalen. Dit is de reden waarom Klein in de vergadering bij Apple in oktober 1969 – waar John officieel vertelde dat hij de Beatles zou verlaten – de Beatles onder druk zette om ten minste de komende maanden de break-up stil te houden.
Zo was Klein een factor waardoor Lennon en McCartney de controle over hun liedjes verloren.
Zo was Klein een factor waardoor Lennon en McCartney de controle over hun liedjes verloren. Ze zouden pas tientallen jaren later hun composities terugkrijgen; dankzij een herziening van auteursrechten in de V.S. keert het auteursrecht nu na 56 jaar naar de componist terug, zodat langzaamaan de liedjes weer eigendom worden van McCartney en de erven Lennon (Yoko Ono).
KLEIN’s UPS
Klein was wel succesvol in andere opzichten: hij schiep orde in de financiële puinhoop van Apple Corps. Hij maakte een einde aan de Apple Boutique en loosde de charlatans en hangers-on. De oude deal van de Beatles met EMI en Capitol gaf hen 17,5% van de Amerikaanse groothandelsprijs – een aanzienlijk bedrag al. Klein kon dit ophogen naar 25%. Hij dreigde naar EMI dat de Beatles zouden ophouden met platenmaken, als EMI niet akkoord ging.
Klein verkreeg ook voor Apple Corps het recht om de Beatlesplaten in de VS te produceren en te verkopen. EMI kon de opnames behouden, maar Capitol zou de releases namens Apple produceren. Apple zou dan profiteren van het verschil tussen productie- en retailkosten. De nieuwe contracten gaven de Beatles voor het eerst het recht om te bepalen op welke manier hun muziek werd vervaardigd en verkocht. In 1971 werd de volledige catalogus van de groep beschikbaar gesteld op Apple Records.
Klein zorgde er ook voor dat Let It Be werd uitgebracht als een bioscoopfilm in plaats van een tv-film, zodat ze voldeden aan de contractuele verplichtingen met United Artists.
De positieve bijdrage van Klein was dus dat de persoonlijke inkomens van de Beatles sterk verbeterden en dat Apple tot ten minste 1976 een vast inkomen genereerde.
KLEIN’s DOWNS
Toch ging het daarna bergafwaarts voor Allan Klein en de Beatles. Klein hield de opbrengst van het Concert For Bangladesh bij zich, het liefdadigheidsevenement dat hij in 1971 samen met Harrison organiseerde in Madison Square Garden te New York, waardoor de overdracht van de fondsen aan UNICEF jarenlang werd uitgesteld en werd onderzocht door de Amerikaanse autoriteiten. Nadat Kleins contract met Lennon, Harrison en Starr in maart 1973 afliep, kozen ze ervoor het niet te verlengen. De groep betaalde uiteindelijk Klein een geschatte $4-miljoen om alle geschillen definitief in januari 1977 te regelen.
Klein was het onderwerp van verwijzingen in het Harrisonnummer Beware Of Darkness – uit All Things Must Pass (1971) – en de Lennoncompositie Steel And Glass”– op het album Walls And Bridges uit 1974.
In 1979 werd Klein veroordeeld tot twee maanden gevangenis voor belastingontduiking, middels de verkoop van promotie-exemplaren van het Concert For Bangladesh-driedubbelalbum. Klein overleed op 4 juli 2009.
Natuurlijk wist McCartney dit niet allemaal op 27 januari 1969, maar hij moet hebben zien aankomen dat de komst van Allan Klein grote problemen ging geven en zijn onderbewuste bracht spontaan de tekst op zijn lippen: ‘Je zal niet krijgen wat ik je kan geven. Nee, waarom zou ik je geven wat ik moet geven, als je me zo behandelt.’
– Bob de Jong –