Elbow – New York Morning; “Smiles await you when you rise”

BFNLBFNL Columns, van der Linde vertelt

Op de dag van onze thuisvlucht, nemen we nog even tijd voor de Double Fantasy tentoonstelling in het Liverpool Museum. “Ga jij maar alvast” moedigen mijn vrienden me aan. Ik vertrek in gestrekte draf en huppel als een hinde de museumtrappen op naar de bovenste etage. Veel grote witte aanplakborden met zwarte letters, in die onmiskenbare War Is Over-opmaak. Diverse tentoonstellingseilandjes, gegroepeerd naar tijd of thema. Hoe heb ik die destijds óóit kunnen missen, peins ik bij de foto’s van de Imagine Peace tower op IJsland naast de eigenlijke tentoonstellingsruimte. Er staan wat klimplanten in witte potten met briefjes aan de takken. Een half uurtje, schat ik vooringenomen, dan heb ik het wel gezien.

Zodra ik verder loop, fluistert Yoko in mijn oor. Hè, die ladder. Is dat dé ladder? Ik hoor gedempte stemmen vanuit een witte zak. Ik gniffel om spotprenten van de slaapweek in het Amsterdamse Hilton. Nieuwsfitsen in zwart -wit, John in een New York T-shirt. Mini boekjes met Yoko’s tekstfragmenten en een schets van de elementen uit Imagine. Ruim een uur later schrik ik op door een tikje op mijn schouders; mijn vrienden maken hun entree. We maken een selfie bij het schaakbord. Een luisterkamer met de elpees van het tweetal. Mijn twee vrienden appen dat ze aan de koffie zitten in het restaurant. Lennon zingt en Ono breit. Johns bril, dat bloed . . . de tijd is bevroren. Ik lees hoe Strawberry Fields in New York herrees. Ik hang een briefje voor een overleden vriendin aan Yoko’s klimplanten. Eer ik bij mijn vrienden aanschuif, dwaalde ik zo’n tweeënhalf uur rond. . . euhm . . . nam doelgericht alles tot me wat de curatoren aanboden.

Ik was om en kreeg eindelijk wat gevoel bij Yoko’s bedoelingen, haar kunst en haar rol in John’s leven. Ik raakte gefascineerd door wat zij wilde bewerkstelligen bij haar toeschouwers; ons raken, ons uit balans brengen, de grondvesten van onze zekerheden ondermijnen. Vals krijsen op hun albums hoorde daarbij. De politiek beïnvloeden, eikels rondsturen en muziek maken; ze waren er maar wat druk mee. Team Lennon/Ono stimuleerden enthousiast de wereldvrede vanuit hun nieuwe thuisbasis in New York. Dat de populariteit van haar echtgenoot enorm hielp om Yoko’s kunst over het voetlicht te brengen, kan je haar niet kwalijk nemen. Misschien had Lennon zélf beter kunnen nadenken of zijn (professionele) omgeving en fanatieke fanbase behoefte aan zoiets had.

In één van de filmpjes spreekt John zich uit over de (verbale) agressie waarmee Yoko tegemoet getreden werd. Hij noemt het respectloos. Niemand lijkt destijds in haar boodschap geïnteresseerd. Yoko had de magie van The Beatles behekst; op de brandstapel met haar! Men wilde zich in zijn muziek onderdompelen en niet zich laten meeslepen in hun streven naar wereldverbetering.

Vanuit dat perspectief, begrijp ik Yoko’s enthousiasme over New York Morning (2014) van de Britse band Elbow volkomen.

Antenna up and out into New York
Somewhere in all that talk is all the answers
And oh, my giddy aunt, New York can talk
It’s the modern Rome where folk are nice to Yoko

Op haar site bedankt ze de band en erkent ze het belang van Manhattan voor John en haar. Daar waren ze meer dan die betweterige ex- Beatle met zijn griezelige vrouw. Dáár pasten ze naadloos in het politiek activisme van begin jaren zeventig. John en Yoko hoorden er bij, ze werden gehoord en ze werden gewaardeerd om iets anders dan Beatlesmania en wereldhits; minder hysterische fans, meer gelijkgestemden die ze warm verwelkomden. Het tweetal verruilde hun verkilde eenzaamheid op de Britse eilanden voor de warme anonimiteit van New York en zijn intellectuele elite.

De stem van Elbow’s zanger Guy Garvey past wonderwel bij Golden Slumbers (2017), al vind ik hun cover te beperkt –  lees: saai – in vergelijking met Macca’s medley. Ik stel me voor hoe John de tekst ervan neuriede, als hij de gordijnen van hun slaapkamer in het Dakota-gebouw ’s ochtends openschoof en zijn slaperige echtgenote zag in het New Yorkse ochtendlicht; hier brak hun nieuwe dag aan.

Peter van der Linde, reacties: pvdltelefoon@live.nl

Belangrijkste bronnen: