Fugees – Fu-Gee-La; “You’ll get the chance to put the knife in”

BFNLBFNL Columns, van der Linde vertelt

Hoewel trendwatchers al járen voorspellen dat we bezit inruilen ten gunste van gebruik, blijf ik elpees, cd’s en cassettes kopen; bij het streamen van muziek mis ik van alles. De geluidskwaliteit van de goedkopere streamingdiensten is bedroevend. Het ouderwetsche ritueel van kiezen, opzetten en afstoffen van vinyl is onbetaalbaar. Het alfabetiseren van mijn muziekcollectie geeft rust, reinheid en regelmaat. Het groene display van mijn cd-speler is een baken in mijn spaarzaam verlichte huiskamer. Het ritmisch bewegen van de vu-meters van mijn cassettedeck hypnotiseert me. Toen mijn dochter voor het eerst mijn bandrecorder zag draaien, schoot ze een timelapse-filmpje voor haar vriendinnen. Kortom, ik wil muziek écht bezitten, lees: in de kast hebben staan.

De hoogste bevrediging is echter de voorpret, bij voorkeur in Kringloopwinkels. Het bijna erotisch genoegen van de jacht op dat ene exemplaar. De bakken met elpees, cassettes en cd strekken zich verleidelijk voor me uit. Ik buig me over ze heen en beweeg mijn vingers ritmisch over hun verpakkingen. Ik snuif de geur van oude hoezen op. Die extase als je dan tóch scoort, als je dat ene album opvist waarnaar je zo verlangde. Hoe klinkt uit mijn vier MFB-speakers? Ik kan bijna niet wachten totdat mijn kinderen even weg zijn en ik het volume ver kan opdraaien.

Maar ja, ik ben en blijf een zuinige Hollander. Dus als mijn Kringloop één cd voor één Euro afrekent, maar voor tien slechts vijf vraagt, transformeert mijn begeerte in hebzucht. Dus schaf ik soms geluiddragers aan om dat tiental vol te maken. Meestal pakt dat goed uit, bijvoorbeeld als ik dan tóch maar Night and Day (1982) van Joe Jackson in mijn mandje doe. Soms verdwijnt zo’n opvullertje na één of twee keer draaien in de krochten van mijn platenkast.

Dat lot viel ook The Score (1996) van Fugees ten deel. Hun versie van Killing Me Softly verleidde me onvoldoende – ondanks dat Bono van U2 ze als “the hip hop version of the Beatles” (*) aanprees – om me de rest van hun baanbrekende hiphop eigen te maken. Het

Oooh La La La

uit Fu-Gee-La was eventjes een oorwurm, maar verdween al snel uit zicht . . . euhm . . . gehoor. Ik was de Fugees al bijna vergeten, toen Beatlesvriend Ramón Dorenbos mijn verslapte aandacht op Fu-Gee-La vestigde:

Find me in my Mitsubishi, eatin’ sushi, bumpin’ Fugees
Hey hey hey, try to take the crew and we don’t play play
Say say say, like Paul McCartney, not hardly
Oddly enough, I can see right through your bluff.

Jemig, ze refereren aan Pauls en Michaels Say Say Say (1983). Ik herinner me dat nummer alleen maar omdat ik het consequent wegzapte op MTV. Vertrouwde Macca er op dat het diens Pipes of Peace (1983) tot dezelfde ontzagwekkende verkoopcijfers zou stuwen als Thriller? (1982). Pauls kassa was trouwens al flink gespekt met hun The Girl Is Mine op dat succesalbum en Michaels eerdere cover van Girlfriend op Off The Wall (1979). Hoewel er enorme aantallen van de singles van het gelegenheidsduo over de toonbank gingen – en ik kennelijk een witte raaf ben –, roepen deze drie aalgladde liedjes bij mij hetzelfde afgrijzen op als donuts; mierzoete slappe hap, met karakterloze nasmaak. Wat mij betreft, is er maar één liedje waarbij de samenwerking van Macca en Jackson synergie oplevert en dat is The Man (1983).

Enfin, terug naar Lauryn Hill en de haren. Hoewel Genius.com het woord ‘bluff’ verklaart als “(. . .) an act. Lauryn sees through all the fronting and acting that some portray” (**), interpreteer ik het – mede vanwege mijn aversie tegen die single – specifieker; Fugees prikken door de illusie van muzikale integriteit heen en horen Say Say Say voor wat het is; twee grootverdieners die een nieuw verdienmodel uitventen.

Dat medevennoot Michael Jackson een geheime agenda had, zou Macca korte tijd pijnlijk duidelijk worden. Kende hij Dogs (1977) van Pink Floyd dan niet?

So that when they turn their backs on you
You’ll get the chance to put the knife in.

Uitgerekend Paul had beter moeten weten, want Ringo zong al in 1963:

The best things in life are free
But you can keep them for the birds and bees
Now give me money (That’s what I want).

Jammer dat beide supersterren het Hollandse spreekwoord “Leven als vrienden en rekenen als vijanden” (***) niet kenden. Macca en Jackson zouden nooit meer samen de vredespijp roken.

Peter van der Linde, reacties: pvdltelefoon@live.nl

Belangrijkste bronnen: